فعالیت‌های درمانی کودکان اوتیسم، مانند بازی حسی، محیط امن و کنترل‌شده را برای کشف و درگیری با محرک‌های حسی مختلف فراهم می‌کنند. کودکان اوتیسم با چالش‌های منحصربه‌فردی روبرو هستند که بر زندگی روزمره و تعاملات آنها تأثیر می‌گذارد. این چالش‌ها شامل:

• مشکلات ارتباط اجتماعی:

کودکان اوتیسم در درک و استفاده از نشانه‌های ارتباط کلامی و غیرکلامی مانند  مکالمات، حفظ تماس چشمی یا درک نکات ظریف اجتماعی مشکل دارند.

• حساسیت‌های حسی:

بسیاری از کودکان اوتیسم نسبت به محرک‌های حسی مانند صداها، نورها، بافت‌ها یا بوها حساسیت بیشتری دارند.

• رفتارهای تکراری و علایق محدود:

کودکان اوتیسم اغلب رفتارهای تکراری انجام می‌دهند یا علاقه شدیدی به موضوعات خاص دارند.

• چالش‌های انعطاف‌پذیری و انتقال:

برای افراد اوتیسم تغییرات در عادت‌ها یا انتقال بین فعالیت‌ها سخت است.

• مشکلات در تعاملات اجتماعی:

کودکان اوتیسم در شروع و حفظ تعاملات اجتماعی با همسالان مشکل دارند.

فواید فعالیت‌های درمانی برای کودکان اوتیسم

• یکپارچگی حسی:

  بسیاری از کودکان اوتیسم حساسیت‌های حسی یا مشکلاتی را در پردازش اطلاعات حسی را تجربه می‌کنند. فعالیت‌های درمانی، مانند بازی حسی، محیط امن و کنترل‌شده را برای کشف و درگیری با محرک‌های حسی مختلف فراهم می‌کنند.

• مهارت‌های ارتباطی پیشرفته:

فعالیت‌های درمانی کودکان اوتیسم را تشویق می‌کنند تا خود را ابراز و به روش‌های مختلف ارتباط برقرار کنند. از طریق هنر، موسیقی یا بازی، فرصت‌هایی برای کودکان فراهم می‌شود که مهارت‌های ارتباطی خود را توسعه دهند.

• بهبود مهارت‌های اجتماعی:

تعامل اجتماعی برای کودکان اوتیسم چالش‌برانگیز است. فعالیت‌های که به معاشرت، دوست‌یابی و درک نشانه‌های اجتماعی کمک کند مفید هستند.

• تنظیم هیجانی:

کودکان اوتیسم برای تنظیم احساسات و مقابله با استرس مشکل دارند. فعالیت‌های درمانی روشی برای بیان و تنظیم عاطفی است.

• ایجاد عزت‌نفس:

  مشارکت موفقیت‌آمیز در فعالیت‌های درمانی به کودکان اجازه می‌دهد تا حس موفقیت را تجربه کنند و عزت‌نفس آنها را افزایش می‌دهد.

• تقویت استقلال:

فعالیت‌های درمانی کودکان ابتکار عمل و انتخاب مستقل را در یک محیط ساختاریافته تشویق می‌کند. به توسعه مهارت‌های تصمیم‌گیری و استقلال در جنبه‌های مختلف زندگی کمک می‌کند.

• ارتقای بهزیستی عاطفی:

درگیرشدن در فعالیت‌های درمانی لذت‌بخش، رهایی عاطفی را فراهم می‌کند.

درگیرکردن کودکان اوتیسم در فعالیت‌های درمانی نقش مهمی در رشد و بهزیستی آنها دارد. این فعالیت‌ها برای رسیدگی به چالش‌های منحصربه‌فرد کودکان در طیف اوتیسم طراحی و محیطی ساختاریافته و حمایت‌کننده برای یادگیری و رشد برای آنها فراهم می‌کنند.

بازی حسی

بازی حسی بر تحریک حواس کودکان اوتیسم متمرکز است. کودک محیط خود را کشف و درک می‌کند. فعالیت‌ها باید  شامل سطل‌های حسی پر از موادی مانند شن، برنج یا آب باشد که تحریک لمسی و دیداری را فراهم می‌کند. سایر ایده‌های بازی حسی شامل استفاده از مواد بافت‌دار، درگیرشدن در آب‌بازی یا بازی با اسباب‌بازی‌های حسی می‌شود.

مطلب پیشنهادی: مداخلات درمانی برای مشکلات حسی در کودکان اوتیسم

هنر و فعالیت‌های مبتنی بر خلاقیت

هنر و فعالیت‌های مبتنی بر خلاقیت، راهی برای ابراز وجود و خلاقیت در کودکان اوتیسم فراهم می‌کند. این فعالیت‌ها شامل طراحی، نقاشی، مجسمه‌سازی و صنایع‌دستی است. هنر وسیله ارتباطی قدرتمندی برای کودکانی با بیان کلامی محدود است. به‌وسیله هنر کودک احساسات و افکار خود را به‌صورت غیرکلامی بیان می‌کند. فعالیت‌های هنری مهارت‌های حرکتی ظریف و هماهنگی دست و چشم را افزایش می‌دهند.

موسیقی و حرکت

فعالیت‌های موسیقایی و حرکتی به بهبود ارتباطات، هماهنگی و مهارت‌های اجتماعی کمک می‌کنند. این فعالیت‌ها شامل آوازخواندن، رقصیدن، نواختن آلات موسیقی یا درگیرشدن در حرکات موزون می‌شود. موسیقی‌درمانی بیان عاطفی، رشد زبان و تعامل اجتماعی را در کودکان اوتیسم تقویت می‌کند.

بازی در فضای باز و فعالیت‌های مبتنی بر طبیعت

بازی در فضای باز و فعالیت‌های مبتنی بر طبیعت به کودکان اوتیسم فرصتی برای کشف دنیای اطراف و درگیرشدن با حواس خود می‌دهد. گذراندن وقت در خارج از منزل باعث کاهش استرس، بهبود دامنه توجه و افزایش رشد فیزیکی می‌شود. کودک، از طریق باغبانی، طبیعت‌گردی یا بازی در پارک با طبیعت ارتباط برقرار می‌کند. این فعالیت‌ها می‌توانند حس کنجکاوی، کشف و ارتباط با دنیای طبیعی را تقویت کنند.

فعالیت‌های اجتماعی و ارتباطی

فعالیت‌های اجتماعی و ارتباطی برای رشد و تقویت مهارت‌های اجتماعی بسیار مهم است. این فعالیت‌ها شامل نوبت گرفتن، به‌اشتراک‌گذاری، توجه مشترک و درک احساسات می‎شود. بازی‌های روی میز، نقش‌آفرینی، داستان‌های اجتماعی و بازی ساختاریافته مفید هستند. ایجاد فرصت‌هایی برای تعامل با همسالان و شرکت دربازی‌های مشارکتی به کودک در توسعه ارتباطات اجتماعی و توانایی‌های ارتباطی کمک می‌کند.

نکاتی برای مشارکت در فعالیت‌های درمانی کودکان اوتیسم

ایجاد یک محیط امن و حمایتی

• محیط فیزیکی:

  فضای فیزیکی باید امن، سازماندهی شده و عاری از حواس‌پرتی باشد. صداهای بلند، نورهای روشن که باعث به‌هم‌ریختگی و حواس‌پرتی می‌شود را به حداقل برسانید.

• برنامه‌های تصویری:

  از برنامه‌های تصویری، داستان‌های اجتماعی و نشانه‌های دیداری برای کمک به کودکان در درک انتظارات و انتقال‌ها در طول فعالیت‌ها استفاده کنید.

• ملاحظات حسی:

  نیازهای حسی کودک را در نظر بگیرید. در صورت لزوم، وقفه‌های حسی یا تطبیق‌هایی برای کمک به تنظیم ورودی حسی فراهم کنید.

• تقویت مثبت:

  از راهکارهای تقویت مثبت مانند تمجید، پاداش برای ایجاد انگیزه و تشویق به مشارکت و پیشرفت کودک استفاده کنید.

تطبیق فعالیت‌ها بر اساس نیازهای فردی

هر کودک اوتیسم منحصربه‌فرد است. فعالیت‌های درمانی را با نیازهای فردی تنظیم کنید. هنگام برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌ها موارد زیر را در نظر بگیرید:

• علايق و ترجيحات:

  فعالیت‌هایی را كه با علايق و ترجيحات كودك همخواني دارد، انجام دهید.

• مشکلات حسی:

  ترجیحات و حساسیت‌های حسی کودک را بشناسید. فعالیت‌ها را با نیازها و ترجیحات حسی تطبیق دهید.

• توانایی‌های ارتباطی:
  فعالیت‌ها را برای حمایت از توانایی‌های ارتباطی کودک انجام دهید.

• سطح چالش:
  بین ارائه فعالیت‌هایی که چالش‌برانگیز هستند تعادل ایجاد کنید. به‌تدریج پیچیدگی یا سطح دشواری را در طول زمان افزایش دهید.