نشانهها
باتوجهبه طیف بودن اختلال اتیسم، نشانهها و ویژگیهای آن در هر فرد و در هر سن متفاوت است اما نشانههای اصلی اختلال طیف اتیسم در حوزه ی مشکلات مستمر در ارتباطات و تعاملات اجتماعی و الگوهای تکراری در رفتار، علایق و فعالیتهاست.
این کمبودها و نقصها میتواند با شدتهای متفاوت و در مهارتهای متفاوتی ظاهر شود و شدتهای گوناگونی داشته باشد، مثلاً در برقراری تعاملات اجتماعی کلامی و غیرکلامی کودک ممکن است:
- به اسم خود واکنش ندهد
- تماس چشمی نداشته باشد
- صحبت نکند
- کلیشهای حرف بزند
- صحبتهای دیگران را طوطیوار تکرار کند
- مفهوم صحبتهای دیگران را درک نکند
- مفهوم ژستها و زبان بدن افراد را درک نکند
- متوجه مفهوم حالتهای چهره ی دیگران نشود
- هیجانات و رفتارهای متناسب با موقعیت را از خود نشان ندهد
- در مکالمات رفت و برگشتی مشکل داشته باشد
و …
رفتارهای تکراری
همچنین در حوزه ی الگوهای تکراری رفتار، فعالیتها و علایق محدود کودک ممکن است رفتارهایی مثل:
- حرکات تکراری ساده مثل تکان دادن دست جلوی چشمها و یا بالبالزدن انجام دهد
- بازیهای تکراری مثل رویهم چیدن یا ردیف کردن اسباببازیها را انجام دهد
- عبارات و صحبتهای دیگران را تکرار کند
- علاقه ی نامتعارف به بعضی از فعالیتها و اشیا مثل نگاهکردن به چرخش ماشین لباسشویی داشته باشد
- بر یکنواختی و انجام یک روال ثابت اصرار کند
- الگوی ثابتی برای صحبتکردن و شروع مکالمات داشته باشد
- به بازیهای محدودی علاقه داشته باشد
- فقط یک یا چند نوع غذای محدود را بخورد
- به بعضی از محرکها واکنشهای شدیدی نشان دهد مثلاً در برابر صدای پرنده جیغ برند
- به بعضی از محرکها واکنشهای اندکی نشان دهد، مثلاً به سرما و گرما بیتفاوت باشد
- درد را احساس نمیکند یا واکنشهای شدیدی نشان میدهد
- به نورها و محیطهای با محرکهای بینایی علاقه دارد
- از لمس شدن لذت نمیبرد یا علاقه ی زیادی به لمس شدن و ماساژ دارد.
و …