تعریف اوتیسم
اوتیسم یک اختلال عصبی-رشدی است.
این بدان معناست که افراد اوتیسم تفاوت‌هایی را در نحوه برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی تجربه می‌کنند و رفتار آنها ممکن است تکراری یا بسیار متمرکز باشد (اصطلاح الگوهای رفتاری محدود و تکراری اغلب برای توصیف این مورد استفاده می شود). همچنین افراد اوتیسم تمایل دارند تفاوت‌هایی را در حواس خود تجربه کنند که می‌تواند بر احساس و واکنش آنها نسبت به محیط اطرافشان تأثیر بگذارد.
اوتیسم یک بیماری نیست؛ اختلال اوتیسم یک طیف است یعنی به طیف وسیعی از ویژگی‌ها، مهارت‌ها و توانایی‌هایی اشاره دارد که افراد مختلف اوتیسم دارند. هیچ دو فرد اوتیسمی دقیقاً به یک شکل تحت تأثیر اوتیسم قرار نمی‌گیرند، هر فردی اوتیسم را متفاوت تجربه می‌کند و نیازهای حمایتی متفاوتی دارد. اگرچه ویژگی‌های اصلی اوتیسم می‌تواند باعث ایجاد طیفی از چالش‌ها شود، امّا مهّم است که بدانیم این ویژگی‌ها همچنین می‌توانند مهارت‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی را به همراه داشته باشند.
در حالی که اوتیسم یک وضعیت مادام‌العمر است، با حمایت مناسب و همه‌جانبه، کودکان و بزرگسالان اوتیسم می‌توانند پیشرفت چشمگیری داشته باشند و زندگی رضایت‌بخشی را تجربه کنند. ضروری است که افراد اوتیسم به خدمات تخصصی دسترسی داشته باشند تا نیازهای آنها درک شود و در توسعه مهارت‌ها و نقاط قوّت خود گام‌های موثری را بردارند.
تاریخچه اوتیسم
اوتیسم از واژه یونانی اتو به معنی خود مشتق شده و نشانگر انزوای شدید و جدایی از دنیای پیرامون است. تا اواسط قرن بیستم، نامی به معنای امروزی برای اختلالات اوتیسم وجود نداشت.
در سال ۱۸۶۷ اولین روانپزشکی که کودکان با اختلال‌های شدید روانی همراه با تأخیرها و نقص‌های آشکار در فرایندهای رشد و تحول، مهارت‌های شناختی و … را به‌صورت جدی مورد بررسی قرار داد هنری موزلی بود. در آن دوران همه‌ی این اختلال‌ها در قالب اختلال‌های روان‌پریشی طبقه‌بندی می‌شدند.
اگرچه در برخی منابع عنوان می‌شود که بلولر در سال ۱۹۱۲ برای نخستین‌بار عبارت اوتیسم را به‌عنوان یکی از علائم اصلی و کلاسیک بیماری دمانس زودرس به کار برده است، در منابع متعدد و دقیق‌تر بیان شده که واژه‌ی اوتیسم به معنای امروزی برای اوّلین‌بار در جای دیگری به کار برده شده است. پل یوگن بلولر، اوتیسم و اسکیزوفرنی را در میان سایر اختلالات روانپزشکی در سراسر اروپای قاره‌ای در اوایل قرن بیستم مطالعه کرد.
بلولر مفهوم اوتیسم را معرفی کرد، او آن را به عنوان قطع ارتباط با دنیای بیرون و دوسوگرایی، به‌عنوان همزیستی ایده‌های متضاد در ذهن، تعریف کرد. تعاریف بلولر محققان بعدی مانند برنارد ریملند را قادر ساخت تا علل این اختلالات را مطالعه کنند و نشان دهند که رشد غیرعادی مغز جنین به طور بالقوه باعث این اختلالات می‌شود. بلولر اوتیسم را جداسازی خود از واقعیّت معرفی و تعریف کرد مفهوم اوتیسم بلولر بر سایر محققان از جمله هانس اسپرگر، لئو کانر و برنارد ریملند در حین مطالعه اوتیسم، متمایز کردن آن از اسکیزوفرنی و تلاش برای اصلاح این اصطلاح تأثیر گذاشت.
به نظر می‌رسد برای اوّلین بار در سال ۱۹۴۳ لئو کانر از طریق توصیف خصوصیّات رفتاری ۱۱ کودک که به نظر می‌رسید از لحاظ کیفیت رفتاری، تفاوت‌هایی با دیگر کودکان دارند، واژه‌ی اوتیسم کودکی را مطرح کرد.
اوتیسم چیست؟ اوتیسم از واژه یونانی اتو به معنی خود مشتق شده و نشانگر انزوای شدید و جدایی از دنیای پیرامون است.
کانر متوجه شد که دامنه ی این اختلال وسیع‌تر از آن است که تاکنون تصور می‌شده و این اختلال به اشتباه تحت عنوان نارسایی ذهنی یا اسکیزوفرنی تشخیص داده شده است؛ زیرا که در آغاز دهه‌های ۱۹۸۰، اغلب کودکان مبتلا به اختلالات فراگیر رشد تحت عنوان اسکیزوفرنی طبقه‌بندی می‌شدند. بعد از مدّت‌ها مطالعه و تحقیق معلوم شد اختلال اوتیسم و اختلال اسکیزوفرنی اختلال‌های روانی کاملاً مجزا و متفاوتی از یکدیگر هستند.
بیشتر بخوانید: گزارشات پرونده های کانر
از زمانی که کانر خصیصه‌های اصلی اوتیسم را تشریح نمود، معتقد بود که دو نشانه ی اصلی یعنی احساس تنهایی شدید و اشتغال ذهنی فرد نسبت به حفظ یکنواختی برای تشخیص اوتیسم ضروری است.
نشانه های اوتیسم
سن تشخیص اوتیسم و شدّت علائم اوّلیه اوتیسم بسیار متفاوت است به همین دلیل اوتیسم را یک طیف می نامند. برخی از نوزادان در ماه‌های اوّل علائمی را نشان می‌دهند و سایر علائم تا سن 2 یا 3 سالگی آشکار می‌شود. تمامی کودکان اوتیسم همه‌ی علائم را نشان نمی‌دهند و ممکن تنها برخی از ویژگی‌ها و علائم اوتیسم را داشته باشند؛ به همین دلیل است که ارزیابی حرفه‌ای بسیار ضروری است.
برخی از علائمی که می تواند نشان دهنده اوتیسم باشد عبارتند:
- 6 ماهگی
- لبخند اجتماعی (لبخند زدن آغاز مرحله رشد اجتماعی در نوزاد است).
- تماس چشمی محدود یا عدم برقراری تماس چشمی
- 9 ماهگی
- عدم اشتراک صداها، لبخندها یا حالات صورت با دیگران
- 12 ماهگی
- کودک خیلی کم و یا اصلاً غان وغون ندارد.
- کودک به اسم خود واکنش نشان نمی‌دهد.
- عدم ایجاد توجه اشتراکی مانند: عدم اشاره کردن، عدم نشان دادن اشیاء و یا به‌هنگام اشاره والدین به اشیاء، کودک رد اشاره والدین را دنبال نمی‌کند.
- 16 ماهگی
- کودک کلمه‌ای بیا نمی‌کند و یا به صورت محدود چند کلمه را تکرار می‌کند.
- 24 ماهگی
- عبارات دو کلمه‌ای بسیار کم یا بدون معنی مشخصی را مرتباً تکرار می‌کند، کودک تقلید و تکرار ندارد.
علائم دیگر در سایر سن ها عبارتند از:
- کودک مهارت‌های گفتاری، غان غون کردن یا مهارت های اجتماعی که قبلا به دست آورده‌است را از دست می‌دهد.
- پرهیز از برقراری تماس چشمی با دیگران
- کودک تنهایی را ترجیح می‌دهد.
- مشکل در درک احساسات دیگران
- تاخیر در رشد زبان
- تکرار مداوم کلمات یا عبارات (اکولالیا)
- مقاومت در برابر تغییرات جزئی در روال یا محیط اطراف
- رفتارهای تکراری (بال زدن، تکان دادن، چرخیدن و غیره)
- واکنش‌های غیرمعمول و شدید به صداها، بوها، مزه‌ها، بافت‌ها، نورها و یا رنگ‌ها
توجه داشته باشید:
- علائم باید در دوره اولیه رشد وجود داشته باشد.
- علائم باعث اختلال قابل توجه بالینی در زمینه های اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه های مهّم عملکرد فعلی کودک می‌شود.
- این اختلالات با ناتوانی ذهنی (اختلال رشد عقلانی) یا تاخیر رشدی توضیح داده نمی‌شوند. ناتوانی ذهنی و اختلال طیف اوتیسم اغلب با هم اتفاق می‌افتد، برای تشخیص همبودی اختلال طیف اوتیسم و ناتوانی ذهنی، ارتباطات اجتماعی باید کمتر از حد انتظار برای سطح رشد عمومی باشد.
تشخیص اوتیسم
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویراست پنجم منتشر شده توسط انجمن روان پزشکی آمریکا، طبق جدیدترین بازنگری ویژگی‌های تشخیصی اوتیسم را بدین صورت تعریف می‌کند؛ ویژگی های اصلی اختلال طیف اوتیسم عبارتند از:
- نقص دائم در ارتباط اجتماعی متقابل و تعامل اجتماعی
- رفتارها، علایق، یا فعالیّت‌های محدود و تکراری
- این نشانه ها از اوایل دوران کودکی وجود داشته‌اند و عملکرد روزمره فرد را محدود یا ناقص می‌کنند.
سطوح اختلال طیف اوتیسم
سطح یک: نیازمند حمایت
- ارتباط اجتماعی
در صورت حمایت نشدن از فرد نقص‌های موجود در ارتباط اجتماعی باعث نابسامانی‌های قابل توجهی میشوند. فرد در پیش‌قدم شدن در تعامل با دیگران مشکل دارد و در واکنش به پیش‌قدمی دیگران به طور آشکار رفتارهایی غیر عادی یا تلاش‌های ناموفق از خود نشان می‌دهد. ممکن است فرد نسبت به تعاملات اجتماعی علاقه چندانی نداشته باشد. برای مثال: ممکن است فرد قادر باشد با جملات کامل حرف بزند و وارد ارتباط و تعامل شود امّا صحبت گفت و گویی (بده_ بستانی) او با دیگران موفّق واقع نخواهد شد و تلاش‌هایش برای دوست شدن با دیگران تلاش‌های عجیب و غریب و معمولاً ناموفق خواهد بود.
- رفتارهای محدود و تکراری
انعطاف ناپذیری رفتار باعث می‌شود در عملکرد او در یک یا چند زمینه اختلال قابل ملاحظه‌ای به وجود آید. فرد در رفتن از یک فعالیّت به فعالیّت دیگر (برای مثال: از تلویزیون نگاه کردن به بازی کردن) مشکل دارد. مشکلات فرد در سازمان‌بندی و برنامه‌ریزی باعث میشوند تا نتواند در انجام کارهایش استقلال داشته باشد.
سطح دو: نیازمند حمایت زیاد
- ارتباط اجتماعی
فرد در مهارت‌های زبانی و غیر‌زبانی نقص‌های قابل توجه دارد و حتی وقتی مورد حمایت قرار می‌گیرد، نقص‌های اجتماعی او کاملاً آشکار هستند. فرد به‌ندرت برای تعامل با دیگران پیش‌قدم می‌شود و نسبت به پیش‌قدم شدن دیگران واکنش چندانی نشان نمی‌دهد، یا واکنش‌هایش عجیب و غریب هستند. برای مثال: فردی که برای حرف زدن جملات ساده به کار می‌برد، تعاملش با دیگران محدود به تعداد اندکی از علایق خاص است و برای ارتباط برقرار کردن با دیگران از ژست‌های غیر کلامی آشکارا عجیب و غریب استفاده می‌کند.
- رفتارهای محدود و تکراری
فرد انعطاف‌ناپذیری رفتاری دارد؛ در کنار آمدن با تغییر مشکل دارد یا رفتارهایی محدود و تکراری دارد که فراوانی وقوع آنها آنقدر زیاد است که حتی افردی که به طور ناگهانی نظاره‌گر هستند نیز متوجه این موضوع میشوند. این رفتارها باعث اختلال در عملکرد فرد در بسیاری از شرایط می‌شود. فرد در تغییر دادن کانون تمرکز فکری یا عملی خود مشکل دارد یا دچار درماندگی می‌شود.
سطح سه: نیازمند حمایت بسیار زیاد
علائم سطح سه ناتوان‌کننده‌ترین علائم هستند این علائم ممکن است شامل مشکلات گفتاری و زبانی، مشکلات حسی، نقص‌های شناختی و رفتارهای تکراری باشند. علائم فیزیکی (مثل صرع یا مشکلات گوارشی) نیز می‌تواند مشکلات رفتاری را دوچندان و بدتر کند.
- ارتباط اجتماعی
فرد در مهارت‌های اجتماعیِ کلامی و غیر‌کلامی نقص‌های شدید دارد که باعث اختلال شدید در عملکرد می‌شود. بسیار به‌ندرت در تعامل اجتماعی پیش‌قدم می‌شود و نسبت به پیش‌قدم شدن دیگران واکنش بسیار اندک و حداقلی نشان می‌دهد. برای مثال: فردی که گفتارش صرفاً از چند کلمه قابل فهم تشکیل شده است به ندرت در تعامل پیش‌قدم می‌شود و وقتی هم پیش‌قدم می‌شود از روش‌های غیرمعمول (صرفاً برای برطرف‌شدن نیازهایش) استفاده می‌کند و فقط به رفتارها و دستورات بسیار مستقیم از سوی دیگران واکنش نشان می‌دهد.
- رفتارهای محدود و تکراری
فرد انعطاف‌ناپذیری شدیدی در رفتار دارد، در کنار آمدن با تغییر به شدّت مشکل دارد یا رفتارهای تکراری و محدود او در همه زمینه‌های زندگی اختلال شدید به وجود می آورند. فرد در تغییر دادن کانون تمرکز فکری و عملی خود مشکل دارد و یا دچار درماندگی می‌شود.
این‌که نقص‌های عملکردی در کدام مرحله‌ی رشد آشکار می‌شود، به ویژگی‌های فرد و محیط او وابسته است. ویژگی‌های تشخیصی اصلی در دوران رشد آشکار هستند. اصطلاح طیف به این موضوع اشاره دارد که نشانه‌های این اختلال، بسته به شدّت نشانه‌ها، سطح رشدی و سن تقویمی بسیار متغییر هستند. افرادی که نقص شناختی یا زبانی ندارند در مقایسه یا افرادی که نقص‌های هوشی یا زبانی دارند ممکن است نشانه‌های نامحسوس‌تری داشته باشند و ممکن است تلاش زیادی برای پنهان کردن آن بکنند. نقص‌های پنهان شده در معیار اوّل در صورتی که فرد به طور کلی مهارت ارتباطی بهتری داشته باشد و نقص شناختی نداشته باشد نامحسوس خواهند بود. نقص در معیار دوّم، در صورتی که به علایق و رفتارهایی که از سن تقویمی او انتظار می‌روند نزدیکتر باشند، ممکن است کمتر به چشم بیایند. والدین نخستین کسانی هستند که نشانه‌های اوّلیه را در کودک خود می‌بینند، تشخیص اوتیسم براساس مشاهده روانشناسان، سوابق ارائه شده از والدین یا سایر مسئولان و در صورت امکان، گزارش خود فرد داده می‌شود.
روش‌های درمان و مداخلات اوتیسم
اکثر متخصصان معتقدند که هیچ درمانی برای اوتیسم وجود ندارد. به همین دلیل است که بسیاری از آنها معتقدند که کودک با توسعه مهارت‌ها که شامل درمان شناختی رفتاری و آموزشی است می‌تواند شدّت علائم اختلال را کاهش دهد.
انواع درمان
انواع مختلفی از درمان‌های موجود برای اختلال طیف اوتیسم وجود دارد. این درمان‌ها به طور کلی می‌توانند به دسته‌های زیر تقسیم شوند، اگرچه برخی از درمان ها بیش از یک رویکرد را شامل می شوند:
- رویکردهای رفتاری
رویکردهای رفتاری با درک آنچه قبل و بعد از رفتار اتفّاق می‌افتد، بر تغییر رفتارها تمرکز می‌کنند. رویکردهای رفتاری بیشترین شواهد را برای درمان علائم دارند. آنها به طور گسترده‌ای در بین مربیان و درمانگران پذیرفته شده‌اند و در بسیاری از مدارس و کلینیک‌های درمانی استفاده میشوند. یکی از درمان‌های رفتاری قابل توجه برای افراد اوتیسم “تحلیل رفتار کاربردی” است؛ در این روش رفتارهای مطلوب را تشویق می‌کنند و از رفتارهای نامطلوب برای بهبود مهارت‌های مختلف جلوگیری می‌کنند. دو روش آموزشی در تحلیل رفتار کاربردی عبارتند از:
- آموزش پاسخ محور[1]
آموزش پاسخ محور در یک محیط طبیعی به جای محیط کلینیک انجام می‌شود؛ هدف آن بهبود چند “مهارت محوری” است که به فرد کمک می‌کند بسیاری از مهارت‌های دیگر را بیاموزد. یکی از نمونه‌های یک مهارت محوری، شروع ارتباط با دیگران است.
- آموزش آزمایشی گسسته[2]
آموزش آزمایش گسسته از دستورالعمل‌های گام به گام برای آموزش رفتار یا پاسخ دلخواه استفاده می‌کند. درس‌ها به ساده‌ترین بخش‌های خود تقسیم میشوند و پاسخ‌ها و رفتارهای مورد نظر پاداش می‌گیرند؛ از طرفی پاسخ‌ها و رفتارهای نامطلوب نیز نادیده گرفته میشوند.
- رویکردهای تکاملی (رشدی)
رویکردهای رشدی بر بهبود مهارت‌های رشدی خاص مانند: مهارت‌های زبانی یا مهارت‌های فیزیکی، یا طیف وسیع‌تری از توانایی‌های رشدی به هم پیوسته تمرکز دارند؛ رویکردهای رشدی اغلب با رویکردهای رفتاری ترکیب میشوند. در زیر سایر روش‌های دیگر رویکردهای رشدی که جزئی از برنامه درمان و مداخلات درمانی برای کودکان اوتیسم است، آورده شده است.
- گفتار درمانی به بهبود درک و استفاده فرد از گفتار و زبان کمک می‌کند. یکی از رایج‌ترین درمان رشدی برای افراد اوتیسم “گفتار درمانی” است. برخی از افراد اوتیسم به صورت کلامی ارتباط برقرار می‌کنند و برخی دیگر از طریق استفاده از علائم، حرکات، تصاویر یا یک دستگاه ارتباط الکترونیکی ارتباط برقرار کنند.
- کاردرمانی مهارت‌هایی را آموزش می‌دهد که به فرد کمک می‌کند تا حد امکان مستقل زندگی کند، مهارت‌هایی شامل: لباس پوشیدن، غذا خوردن، حمام کردن و ارتباط با افراد است، کاردرمانی همچنین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درمان یکپارچگی حسی برای کمک به بهبود پاسخ‌ها به ورودی‌های حسی که محدودکننده یا طاقت‌فرسا باشند.
- فیزیوتراپی می‌تواند به بهبود مهارت‌های فیزیکی مانند حرکات ظریف انگشتان یا حرکات بزرگ‌تر همچون تنه و بدن کمک کند.
- رویکرد دنور
شروع اوّلیه یک رویکرد توسعه‌ای گسترده براساس اصول تحلیل رفتار کاربردی است؛ برای کودکان 12 تا 48 ماهه استفاده می شود، والدین و درمانگران از بازی، تعاملات اجتماعی و توجه مشترک در محیط‌های طبیعی برای بهبود مهارت‌های زبانی، اجتماعی و یادگیری استفاده می کنند.
- رویکردهای آموزشی
درمان‌های آموزشی که در یک محیط کلاس درس داده میشوند یکی از انواع رویکردهای آموزشی، رویکرد درمان و آموزش کودکان اوتیسم و اختلال ارتباطی است. روش آموزشی تیچ [3] بر این ایده استوار است که افراد اوتیسم در یادگیری به روش دیداری پیشرفت می کنند. به عنوان مثال: کارهای روزانه را میتوان نوشت یا با استفاده از کارت‌های دیداری برای کودک اوتیسم توضیح داد، دستورالعمل‌های شفاهی را میتوان با دستورالعمل‌های دیداری یا نمایش‌های فیزیکی تعریف کرد.
- رویکردهای روابط اجتماعی
درمان‌های روابط اجتماعی بر بهبود مهارت‌های اجتماعی و ایجاد پیوندهای عاطفی تمرکز دارند؛ برخی از رویکردهای اجتماعی و ارتباطی شامل والدین، مربیان و همسالان است.
- مدل رشدی: تفاوت‌های فردی، مبتنی بر رابطه است. والدین و درمانگران را تشویق می‌کند تا از علایق فرد برای گسترش فرصت‌های ارتباطی پیروی کنند.
- مدل مداخله توسعه روابط[4]: شامل فعالیّت‌هایی است که انگیزه، علاقه و توانایی برای مشارکت در تعاملات اجتماعی مشترک را افزایش می‌دهد.
- داستان‌های اجتماعی: توضیحات ساده‌ای از آنچه در یک موقعیت اجتماعی باید انتظار داشت ارائه می‌کند.
- گروه‌های مهارت‌های اجتماعی: فرصت‌هایی را برای افراد اوتیسم فراهم می‌کنند تا مهارت‌های اجتماعی را در یک محیط ساختاریافته تمرین کنند.
- رویکردهای دارویی
هیچ دارویی برای درمان علائم اصلی اوتیسم وجود ندارد. برخی از داروها علائم همزمانی را که می‌توانند به عملکرد بهتر افراد اوتیسم کمک کنند درمان می‌کنند. برای مثال: دارو ممکن است به مدیریت سطوح بالای انرژی، ناتوانی در تمرکز، یا رفتار آسیب‌رسان به خود، مانند ضربه زدن به سر یا گاز گرفتن دست کمک کند. دارو همچنین می تواند به مدیریت شرایط روانی مانند: اضطراب یا افسردگی و بر شرایط پزشکی مانند: تشنج، مشکلات خواب، معده یا سایر مشکلات گوارشی کمک کند.
هنگام استفاده از دارو ضروری است که با پزشکی که در درمان افراد اوتیسم تجربه دارد مشورت کنید. این نکته هم در مورد داروهای تجویزی و هم برای داروهای بدون نسخه صدق می‌کند. افراد، خانواده‌ها و پزشکان باید برای نظارت بر پیشرفت و واکنش‌های دارویی با یکدیگر همکاری کنند تا مطمئن شوند که دارو عوارض جانبی منفی نداشته باشد.
- رویکردهای روانشناختی
رویکردهای روانشناختی می‌توانند به افراد اوتیسم کمک کند تا با اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات سلامت روان کنار بیایند. درمان شناختی رفتاری[5] یک رویکرد روانشناختی است که بر یادگیری ارتباطات بین افکار، احساسات و رفتارها تمرکز دارد. در این رویکرد درمانگر و فرد با هم کار می‌کنند تا اهداف را شناسایی کنند و سپس نحوه تفکر فرد در مورد یک موقعیّت را تغییر دهند تا نحوه واکنش آنها به موقعیّت را تغییر دهند.
[1] (PRT)
[2] (DTT)
[3] (TEACCH)
[4] (RDI)
[5] CBT
پرسش های رایج
بر اساس دیدگاههاي موجود درباره سبب‌شناسی این اختلال میتوان گفت که دانشمندان تاکنون نتوانسته‌اند علّت بروز اختلال طیف اوتیسم را به طور دقیق کشف کنند و تاکنون علّت اوتیسم مشخص نشده است. تحقیقات نشان می‌دهد که اوتیسم در اثر ترکیبی از تأثیرات ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود.
ما تنها براساس یک نشانه تشخیص اوتیسم نمی‌دهیم. تنهایی بازی کردن در سنین خاصی مشکل تلقی نمی‌شود، امّا اگر کودک شما با هیچ کودک دیگری ارتباط برقرار نمی‌کند، روش‌های خاصی برای بازی دارد، وسایلش را شریک نمی‌شود، به اسمش واکنشی ندارد، علاقه‌مندی‌های محدود و تکراری دارد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
والدین باید بدانند که .هیچ دارویی براي درمان اختلال طیف اوتیسم وجود ندارد و داروها فقط نشانه‌های جانبی این اختلال را کاهش می‌دهند. اختلال طیف اوتیسم اختلالی است که کودک با آن متولد می‌شود، با آن رشد کرده و بزرگ می‌شود و در تمام مراحل زندگی اوتیسم همراه کودک می‌ماند، داروهای مختلفی برای کودکان طیف اوتیسم تجویز می‌شود که بعضی از علایم را کاهش می‌دهند امّا هیچ کدام نمی‌توانند علّت اوتیسم را از بین ببرند و اوتیسم را درمان کنند.
والدینی که به تازگی تشخیص اوتیسم در کودک خود را گرفته‌اند
اگر مشکوک هستید که فرزندتان اوتیسم است، تشخیص او گام مهّمی برای رشد و آموزش کودک خواهد بود. بسیاری از والدین کودکان اوتیسم این دوره زمانی را استرس‌زا می‌دانند امّا در نهایت یکی از بهترین راه‌ها برای زندگی بهتر برای فرزندانشان است.
یک مطالعه در سال 2022 بر روی دانشجویان کالج اوتیسم نشان داد که کسانی که در کودکی تشخیص داده شده‌اند نسبت به کسانی که در سنین بالاتر تشخیص داده شده‌اند احساس شادی بیشتری نسبت به زندگی خود دارند.
مطالعات نشان می‌دهد که برای والدین گرفتن تشخیص اوتیسم کودکشان یک تجربه هیجانی شدید است. والدین طیف وسیعی از واکنش‌ها را نسبت به تشخیص اوتیسم در فرزندشان گزارش کردند که شامل احساسات رایجی همچون شوک، غمگینی، استرس، اندوه، انکار، گناه، خشم و نگرانی است؛ والدین احساس می‌کنند تشخیص اوتیسم با انگ یا برچسب‌زدن همراه است که منجر به تجربه احساس شرم و انزوا نیز می‌شود.
توصیه هایی برای والدین
- اجازه ندهید تشخیص اوتیسم شما را منزوی کند؛ از دیگران کمک بگیرید، بعضی از افراد حتی بعد از آشنایی با اوتیسم هم نمی‌توانند آن را درک کنند. آنها رفتارها، بهم ریختگی‌ها، ضرورت انجام کارهای روزمره و اصطلاحاتی را که ما درباره‌ی آن ها صحبت می‌کنیم درک نمی‌کنند.
- اجازه ندهید نیاز به پزشکان، درمانگران، مربیان، یا برچسبی که با اوتیسم همراه است شما را بترساند. شما قوی‌تر از آن هستید که تصور می‌کنید.
- اجازه ندهید تشخیص اوتیسم دیگر فرزندان شما را از محبت شما محروم کند؛ اوتیسم را برای فرزندان خود و معنای آن برای خانواده را توضیح دهید. کودک با اختلال اوتیسم به‌احتمال زیاد به مراقبت بیشتری نسبت به خواهر و برادر خود نیاز دارد. به فرزندان دیگر خود اطمینان دهید و به آنها نشان دهید که چقدر برای شما مهّم هستند.
- اجازه ندهید تشخیص اوتیسم شادی شما را بدزدد؛ حس شوخ‌طبعی خود را حفظ کنید، شما یک انتخاب دارید؛ می‌توانید در برابر تمام موانع احساس ناراحتی کنید یا می‌توانید آنچه هست را بپذیرید و به دنبال لحظات شاد در اطرافتان باشید.
- اجازه ندهید تشخیص اوتیسم امید شما را از بین ببرد؛ شما باید واقع‌نگر باشید و انتظارات واقعی از کودک خود داشته باشید.
- اجازه ندهید تشخیص اوتیسم شما را وارد بحث‌های بیهوده کند؛ از وقت و انرژی خود عاقلانه استفاده کنید. کارهای مهمّی دارید که باید انجام دهید، توجه، زمان و انرژی خود را بر فرزندان و نیازهای آنها متمرکز کنید.
باید یادآور شویم که در جواب ” اتیسم چیست؟ ” می توان ساعت ها حرف زد و تا جایی که علم و تجربه اجازه می دهد پرده از رمز و راز های این تفاوت برداشت، اما مجالی دیگر باید یافت. ما در مقاله های آتی ضمن طرح موضوعات مهم پیرامون مسئله اتیسم، در واقع در راستای پاسخ به سوال ” اتیسم چیست؟ ” گام بر می داریم، باشد که برای شما علاقه مندان مفید واقع گردد.
