هرزه خواری

هرزه خواری در کودکان

ابتدا باید مثالی از هرزه خواری در کودکان برایتان بیاوریم؛ بســیاری از کــودکان کــم ســن و ســال بــه مـــنظور ارضـــای حـــس کنجکاوی شــان نســبت بــه محیــط، اشــیا غیرخوراکــی را در دهانشــان میگذارنــد. بــه عنــوان مثــال آنهــا ممکــن اســت خمیربـازی و یـا شن‌های بـازی را در دهانشـان بگذارنـد. ایـن یـک حرکـت طبیعـی در کـودکان اسـت. شـما بارهـا کودکتـان را در حینـی می‌یابید کـه سـر عروسـکش را در دهـان دارد و یـا اشـیا نامتعارفـی را در دهـان قـرار می‌دهد. ایـن یـک مرحلـه کوتـاه و گـذرا در زندگـی کـودکان اســت. امــا اگــر ایــن اتفــاق فراتــر رفتــه و بــه صورتــی درآید کــه کــودک به طــور مــداوم یــک شــیء غیرخوراکـی را در دهانـش قـرار دهـد (به‌عنوان‌مثال: چسب‌های درز پنجره ها، دیوارهـا و یـا جویـدن فرش‌ها) ایــن کــودک مبتلا بــه هرزه خـواری یــا پیکا اســت.

هرزه خواری چیست؟

هرزه خواری، خــوردن اشــیاءِ غیرخوراکــی به‌صورت مداوم و نوعــی اختلــال خــوردن اســت کــه بیشــتر از همــه در بیــن افـرادی بـا ناتوانایی‌های رشـدی، اتیسـم، ناتوانایی‌های ذهنـی و کـودکان 2 تا 3  سـال شـایع اسـت امـا آن چـه مشاهده شـده اسـت آن اسـت کـه در مقایسـه ی بیـن ایـن گروه هــا نیــز، هرزه خـواری بیــش از همــه در بیــن کــودکان با اختلال طیف اتیســم رواج دارد.

به‌عنوان‌مثال:

کــودک مبتـلـا بــه هرزه خواری ممکــن اســت از درون ســطل زبالــه غذایــی برداشــته و بــه دهانــش بگــذارد و یــا تکه‌ای از یــک اسباب‌بازی پلاســتیکی را به‌سرعت ببلعــد.

همان گونـه کـه گفتـه شـد، سـایر کـودکان نیـز ممکـن اسـت تکه‌ای از اسباب‌بازی را بـرای کنجــکاوی در دهانشــان بگذارنــد امــا مگــر به‌اشتباه، آن را قــورت نمی‌دهند. در افـراد با اختلال طیف اتیسم، کسـانی کـه ناتوانایی‌های ذهنـی دارنـد، بیشتر از افرادی کــه از نظــر هــوش بالاتــر از متوســط هســتند، هرزه خواری دارند. هرزه خواری همچنیــن ممکــن اســت در بیــن کــودکان بــا آسیب‌های مغــزی هــم شــایع باشــد. ایــن مشـکل در بیـن زنـان بـاردار و افـراد مبتلا بـه صـرع نیـز دیده شـده اسـت.

این اختلال می‌تواند مشکلات جدی و شدید سلامت همانند مسمومیت، کم‌خونی، فقر آهن و … را برای فرد ایجاد کند.

افـراد مبتلا بـه هرزه خــواری اغلـب علاقه‌مند بـه بلعیـدن مـواد و اشـیا غیرخوراکـی هسـتند.

در زیر به رایج‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• خاک (اغلب خاک رس)
• آشغال سیگار
• گچ
• چسب
• چمن و گیاه‌های غیرخوراکی
• کاغذ
• سنگریزه
• شامپو
• سوزن
• مو
• نخ
• شن
• لباس
• خمیردندان
• جوش شیرین
• صابون
• و…

نکتــه: کــودکان با اختلال طیف اتیســم مبتلا بــه هرزه خواری ممکــن اســت مــواد غیرخوراکــی آلــوده را به‌راحتی در دهانشــان بگذارنــد امــا از امتحــان غذایــی جدیــد امتنــاع کننــد.

هرزه خواری با چهار ویژگی تشخیص داده می‌شود:

 1- خوردن مداوم یک یا چند ماده (شیء) غیرخوراکی

 2- رفتارهـای رشـدی نامناسـب (عـدم تطبیـق رفتارهـای رشـدی بـا سـن) کـه بخشـی از یـک فرهنـگ نیسـتند.

 3- بروز رفتارهای نگران‌کننده‌ای که سبب مراجعه به متخصص می‌شود.

 4- سن بالای 18 ماه

نکتـه: قراردادن اشـیا مختلـف و غیرخوراکـی در دهـان در بیـن کـودکان زیـر 18 مـاه کاملاً طبیعـی بـوده و مرحله‌ای از رشـد محسـوب می‌شود. بااین‌حال اگـر ایـن کار به‌صورت مــداوم و مکــرر توســط کــودک انجــام شــود، درمان‌های اولیــه ی هرزه خواری کمک‌کننده خواهـد بـود. والدیـن بـرای تشـخیص هرزه خواری در بیـن کودکانشـان نیازمنـد نشانه‌ها و سرنخ‌هایی هسـتند کـه آنهـا را نگـران کـرده و به‌واسطه ی آن بـه متخصـص مربوطـه مراجعـه می‌کنند. ازاین‌رو در اینجـا بـه رایج‌ترین نشانه‌های هرزه خواری اشـاره خواهیـم کـرد.

برخــی از رایج‌ترین نشانه‌های هرزه خواری در کـودکان:

• کـودک اغلـب اشـیا مختلـف مانند اسباب‌بازی‌های کوچـک را در دهانـش می‌گذارد.
• او دائماً بــه دنبـال اشـــیا یــا مــوادی اسـت کـه آنهـــا را در دهانــش قــــرار دهــد.
•  دیده‌شدن مـــواد غیرخوراکـی در مدفــوع کـودک (بــه عنــوان مثــال: نــخ، پلاســتیک، ســنگریزه و…)
• کودک از روی زمین، سطل آشغال و سایر مکان‌های نامتعارف غــذا برداشته و در دهانش بگذارد.
• کــودک نتوانــد بیــن مــواد خوراکــی و غیرخوراکــی تمایــز قائــل شــود.
•  افـرادی مـــانند مــعلمان و مـــراقبان کـه بیشـترین زمــان را بـــا کــودک می‌گذرانند گزارش‌هایی مبنی‌بر هرزه خــواری وی بــه خانــواده بدهنــد.

نکتـه: بهتـر اسـت اسباب‌بازی‌هایی ماننـد لگـو، اسباب‌بازی‌های دارای آهن‌ربا و… کــه قابلیــت تبدیل‌شدن بــه قطعــات کوچک‌تر را دارنــد، در دســترس کــودکان دارای هرزه خواری قــرار نگیــرد.

چرا برخی کودکان دارای اتیسم و کودکانی با سایر اختلالات رشدی به هرزه خواری مبتلا هستند؟

در پاسخ به این سؤال چندین دلیل شناسایی شده است:

 مهمترین علت این امر، بازخوردهای حسی (تقویت های خودکار) است.

 ایـن کـودکان مـواد و اشـیا غیرخوراکـی را بـرای حـس لـذت و احسـاس خوشـایندی کـه بـه آنهـا دسـت می‌دهند، در دهانشـان قـرار داده و می‌بلعند.

 دلیــل دیـــگر ایـــــن اســت کــــه بـــــرخی کــودکان تفاوتــی بیــن مـــــواد خـــــوراکی و غیرخوراکــی قائــل نیســتند. درواقــع آنهــا فکــر می‌کنند هــر چیــزی قابل خــوردن اســت.

علت دیگری کــه شناسایی شده است، کــمبود سـطح آهن یا روی در بــدن ایــن کودکان است. گاهی استفاده از مکمل‌های ویتامین برای این کودکان می‌تواند کمک‌کننده باشد. این کودکان همچنین ممکن است نیازمند درمان‌های رفتاری نیز باشند.

برخی علل مهم و کلیدی هرزه خواری که ریشه ی رفتاری دارند:

• فاکتورهای غیر اجتماعی همانند مشکلات حسی کودک

(احساس رضایت از گذاشتن مواد غیرخوراکی و اشیا در دهانش)

• فاکتورهای اجتماعی

(جلب توجه والدین)

دانلود کامل مقاله هرزه خواری