در این مقاله راجع به “احساس گرسنگی در کودکان اتیسم” حرف خواهیم زد. بدغذایی در بسیاری از کودکان دیده می شود اما در کودکان با اختلال طیف اتیسم، با افزایش سن باز هم این مشکل باقی می ماند. نتایج تحقیقات اخیر نشان داده است که رفتارهای غیرعادی غذایی مانند حساسیت زیاد به بافت غذا در 70% کودکان با اختلال طیف اتیسم دیده می شود. این میزان 15 برابر سایر کودکان است. مشکلات غذایی و تغذیه ای در افراد با اختلال طیف اتیسم شایع است.

مشکلات تغذیه ای

بسیاری از کودکان با اختلال طیف اتیسم، الگوی غذایی تکراری، غیرمتوع و محدودی دارند. برخی از علائم رفتاری در این کودکان، می تواند بر عادات و انتخاب های غذایی آن ها تاثیر بگذارد و در نهایت احتمال بروز مشکلات مرتبط با سلامتی و بیماری ها را افزایش دهد. برخی از مشکلات تغذیه ای در این کودکان، در ادامه ذکر شده است:

  • محدودیت در انتخاب غذایی و یا بی علاقگی شدید نسبت به برخی غذاها
  • عدم مصرف کافی غذا
  • مشگلات گوارشی مانند یبوست
  • تداخل های دارویی

اشتها و احساس گرسنگی در کودکان اتیسم

از این میان، برخی از داروهایی که برای رفع اختلال “احساس گرسنگی در کودکان اتیسم” تجویز می شوند، می تواند بر وضعیت اشتها تاثیر بگذارد، به طوری که برخی از آن ها باعث افزایش اشتها می شوند و یا بر میزان جذب برخی از ویتامین ها و مواد معدنی خاصی تاثیر می گذارند. از طرفی، برخی دیگر از داروها می توانند اشتهای کودک را کاهش دهند که در نتیجه آن، میزان غذایی که کودک می خورد نیز کاهش می یابد.

بسیاری از والدین کودکان اتیستیک از اینکه باید دائما برای تهیه وعده و میان وعده کودک در تلاش باشند، شکایت می کنند. حتی برخی از والدین گزارش می کنند که کودک دائم در حال مصرف وعده غذایی است (بیشتر از 3 وعده اصلی و 3-2 میان وعده در طول روز). این مسئله تبدیل به یک نگرانی برای والدین شده است، زیرا کودک همیشه گرسنه است و این احتمال افزایش وزن را افزایش می دهد.  بسیاری از والدین مشکلات زیر را گزارش کرده اند که راهکارهایی برای هریک ارائه شده است:

وعده غذایی یا میان وعده باعث سیری کودک نمی شود

بسیاری از وعده های غذایی کودکان مانند میوه ها، بیسکوییت ها و چوب شور، سیر کننده نیستند. بسیاری از غذاها مانند نان های سفید، با آرد بدون سبوس تهیه شده است. این بدین معناست که با خوردن آن ها کودک همچنان گرسنه است. کودکانی که به میزان کافی میوه و سبزی نمی خورند بیشتر احساس گرسنگی می کنند زیرا این غذاها سرشار از فیبر و آب هستند. توصیه می شود از غذاهای حاوی فیبر، نان و غلات سبوس دار، پروتئین و میوه ها و سبزیجات استفاده کنید که ارزش تغذیه ای بیشتری هم دارند.

جهش رشدی در کودک

اشتهای کودکان می تواند سال به سال و حتی روز به روز تغییر کند. زمانی که کودک در مرحله جهش رشد است، اشتهای او افزایش می یابد و احساس سیری به سختی بوجود می آید که طبیعی است. توصیه می شود در این دوران از غذاهای مغذی و سیر کننده مانند انواع آجیل ها و مغزها، پنیر و نان و غلات سبوس دار استفاده کنید تا کودک مواد مغذی مورد نیاز خود را نیز تامین کنند.

از بی حوصلگی غذا خوردن

افزایش اشتها صرفا در دوران رشد مشاهده نمی شود. گاهی اوقات شرایط احساسی مانند عصبانیت و اضطراب بر میزان اشتهای کودک تاثیر می گذارد. توجه به احساس سیری و گرسنگی و مدیریت آن حائز اهمیت است.

تشنگی

گاهی اوقات احساس تشنگی با گرسنگی اشتباه گرفته می شود. کودکان به احتمال بیشتری فراموش می کنند که آب و مایعات مصرف کنند. این شرایط در آب و هوای گرم تشدید می شود. توصیه می شود همیشه بطری آب و لیوان در دسترس باشد تا در طول روز به میزان کافی مایعات مصرف شود. در صورتی که گرسنگی با نوشیدن آب برطرف نشد، می توان از میان وعده های سالم استفاده کرد.

راهکار های رفع احساس گرسنگی در کودکان اتیسم

ترویج الگوی غذایی مناسب برای کودکان با اختلال طیف اتیسم، بیشتر از سایر کودکان چالش برانگیز است؛ در ادامه به ارائه چند راهکار موثر در زمینه کنترل گرسنگی و دریافت غذایی در کودکان با اختلال طیف اتیسم خواهیم پرداخت.

برنامه ریزی روزانه داشته باشید

بسیاری از کودکان اتیستیک، الگوی غذایی بهتری را به دنبال برنامه ریزی روزانه غذایی نشان داده اند. توصیه می شود برای وعده های غذایی اصلی و میان وعده های فرزند خود در طول روز، زمانبندی داشته باشید.

بر افزایش فعالیت بدنی کودک تاکید کنید

داشتن فعالیت بدنی برای هر کودکی ضروری است و از ابتلا به بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی-عروقی پیشگیری می کند. سعی کنید روزانه زمانی را به فعالیت بدنی کودک اختصاص دهید. از تیم درمان بخواهید  تا شما را در این زمینه کمک کنند.

غذا را با سرگرمی دیگری جایگزین کنید

بررسی کنید که آیا زمانی در طول روز وجود دارد که کودک تمایل بیشتری به مصرف میان وعده های دارد یا خیر. سعی کنید در آن بازه زمانی، فعالیت های سرگرم کننده ای را برای کودک برنامه ریزی کنید. می توانید از بازی های مورد علاقه کودک در این زمان استفاده کنید و یا به ساختن کاردستی بپردازید.

انتخاب های غذایی سالم تر را جایگزین کنید

هیچ کسی احساس گرسنگی را دوست ندارد، بنابراین سعی کنید که همیشه غذاها و میان وعده های سالم و کم کالری را در دسترس داشته باشید. می توانید با استفاده از راهنمای “چراغ سبز، چراغ زرد و قرمز” به فرزند خود انتخاب های غذایی سالم را آموزش دهید. در این زمینه می توانید از کمک های بصری استفاده کنید و از تصویر غذاهای سالم مانند میوه ها و سبزیجات تازه و منابع کم چرب پروتئین ها کمک بگیرید که در گروه چراغ سبز قرار می گیرند.

غذاهایی که در دسته بندی چراغ زرد قرار می گیرند، ارزش تغذیه ای کمتر دارند و باید در مقادیر متعادل مصرف شوند مانند غلات صبحانه کم شکر و یا چیپس. ممکن است بخواهید تا این مواد غذایی را در برنامه میان وعده های محدود کنید. غذاهای گروه چراغ قرمز، شامل غذاهای حاوی شکر و چربی زیاد است که ارزش تغذیه ای پایینی دارند. این غذاها باید در مقادیر کم و در شرایط خاص مانند جشن های تولد مصرف شوند.

در آموزش تغذیه سالم، توصیه می شود که حتما به احساس گرسنگی و سیری توجه کنید. مهم است که کودک قادر باشد تا احساس خود را درباره غذا اظهار کند- به ویژه در زمانی که احساس ناراحتی ناخوشایندی مانند گرسنگی را تجربه می کند.

محدودیت ها و پاداش ها

در کنار آموزش غذاهای چراغ سبز و میوه و سبزیجات تازه، ممکن است تا لازم باشد وسوسه های غذایی را از کودک، دور کنید. برای این کار شاید نیاز باشد تا آشپزخانه و یخچال را پاکسازی کنید و غذاهای ناسالم را از دسترس کودک خارج کنید. از طرفی دیگر توصیه می شود که غذاهای ناسالم از محیط خانه دور شوند، این کار به بهبود وضعیت تغذیه ای سایر اعضای خانواده نیز کمک می کند. هم چنین می توانید از سیستم پاداش برای کودک استفاده کنید و زمانی که فعالیت بدنی بر اساس برنامه ریزی روزانه را انجام داد، به او غذای سالمی را پاداش بدهید. با این وجود، همچنان توصیه می شود تا از غذا به عنوان پاداش استفاده نشود.به خاطر داشته باشید که برای انجام هر اقدام تغذیه ای حتما با مشاور تغذیه و رژیم درمانی مشورت کنید تا به شما در انتخاب بهترین راهکار یاری دهد.