کاردرمانی دست برای نوشتن; اختلال اوتیسم بسته به‌شدت آن تأثیر زیادی بر آموزش می‌گذارد و باعث کندشدن روند یادگیری می‌شود. طبق تحقیقات، یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی پیشرفت کودکان اوتیسم یادگیری نوشتن است. مشکلات ارتباطی، توجه تمرکز و نقص در مهارت‌های حرکتی چالش‌هایی هستند که به دلیل ناتوانی کودک در انجام مهارت‌های مختلف مشاهده می‌شوند؛ بنابراین توجه به تکنیک‌ها و استراتژی‌های آموزش نوشتن به کودکان اوتیسم از اهمیت زیادی برخوردار است.

مطلب پیشنهادی: نشانه های نیاز به کاردرمانی

کاردرمانی دست برای نوشتن چگونه است؟

نوشتن، مهارت پیچیده و ظریفی است که نیازمند هماهنگی عضلات، مفاصل و استخوان‌های دست و انگشتان است. ضعف عضلانی، مشکلات حرکتی و ناهنجاری‌های اسکلتی عضلانی می‌توانند یادگیری و نوشتن صحیح را برای افراد دشوار کنند. در این شرایط، کاردرمانی دست برای نوشتن به‌عنوان راهکاری مؤثر برای ارتقای مهارت‌های نوشتن و کیفیت زندگی فرد به کمک می‌آید. کاردرمانی دست برای نوشتن از مهم‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمان در اختلالات نوشتارپریشی در کودکان (حتی بزرگسالان) محسوب می‌شود. در این روش درمانی، کار درمانگر با ارزیابی کودک، تشخیص اختلال و علائم آن، برنامه‌ای با دو هدف بهبود مهارت حرکتی و دیداری ارائه می‌دهد. در حقیقت، کیفیت نوشتن به دو مهارت حرکتی (حرکت مچ دست و انگشتان) و بصری (هماهنگی چشم‌ها با دست) بستگی دارد. سطح انتظارات از کودک نیز باید متناسب با سن او باشد.

مشکلات نوشتن در کودکان با اختلال اوتیسم

مهارت‌های سوادآموزی کودکان پیچیده و گاهی دشوار است. این امر به‌ویژه برای کودکان مبتلا به اوتیسم صدق می‌کند. اوتیسم یک اختلال رشدی است که تفاوت‌هایی در نحوه سازماندهی و عملکرد مغز را به همراه دارد و تأثیرات گسترده‌ای بر مهارت‌های ارتباطی و تفکر می‌گذارد. همچنین خواندن مستلزم استفاده سطح بالایی از هر دو مهارت ارتباطی و تفکر است. بسیاری از کودکان و دانش‌آموزان مبتلا به اوتیسم در دانش الفبا، رمزگشایی، درک آن نقاط قوت خود را نشان می‌دهند. این نکته برای مهارت سوادآموزی مهم و حائز اهمیت است. بسیاری از کودکان طیف اوتیسم توانایی خوبی در رمزگشایی زبان نوشتاری دارند؛ اما در درک و استخراج معنای آنچه خوانده‌اند محدودیت‌هایی را از خود نشان می‌دهند که موجب چالش‌هایی برای خود و والدین و مربیان می‌شود. کاردرمانی دست برای نوشتن یکی از مؤثرترین روش‌های درمانی برای کودکان اوتیسم است.

اهداف کاردرمانی دست برای نوشتن کودکان اوتیسم

• افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات دست و انگشتان:

عضلات دست و انگشتان برای انجام فعالیت‌های ظریف مانند نوشتن، نقاشی و تایپ‌کردن به قدرت و انعطاف‌پذیری مناسب نیاز دارند. ضعف عضلانی می‌تواند کنترل قلم و انجام صحیح حرکات نوشتن را دشوار کند. کاردرمانی دست برای نوشتن با استفاده از تمرینات تقویتی و کششی، به افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات دست و انگشتان کمک می‌کند.

• بهبود هماهنگی و تعادل حرکتی:

هماهنگی و تعادل حرکتی برای انجام حرکات ظریف و دقیق مانند نوشتن ضروری است. مشکلاتی مانند دیسکینزی، آتاکسی و فلج مغزی می‌توانند بر هماهنگی و دقت حرکات دست و انگشتان تأثیر بگذارند. کاردرمانی دست برای نوشتن با استفاده از تمرینات هماهنگی و تعادلی، به بهبود مهارت‌های حرکتی ظریف و ارتقای دقت و ظرافت نوشتن کمک می‌کند.

• ارتقای مهارت‌های حرکتی ظریف:

مهارت‌های حرکتی ظریف به حرکات دقیق و تحت کنترل می‌گویند که با عضلات کوچک دست و انگشتان انجام می‌شوند. نوشتن، نقاشی، بستن بند کفش و خوردن غذا از جمله فعالیت‌هایی هستند که به مهارت‌های حرکتی ظریف نیاز دارند. کاردرمانی کودکان اوتیسم و تقویت مهارت های دست با استفاده از فعالیت‌های مختلف مانند بازی‌های انگشتی، پازل و نقاشی، به ارتقای مهارت‌های حرکتی ظریف و بهبود عملکرد فرد در انجام فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند.

• افزایش دامنه حرکتی مفاصل:

دامنه حرکتی مناسب مفاصل دست و انگشتان برای انجام حرکات مختلف و نوشتن صحیح ضروری است. مشکلاتی مانند آرتروز و تاندونیت می‌توانند دامنه حرکتی مفاصل دست و انگشتان را محدود کنند. کاردرمانی دست برای نوشتن با استفاده از حرکات کششی و تقویتی، به افزایش دامنه حرکتی مفاصل و انعطاف‌پذیری آنها کمک می‌کند.

• کاهش درد و ناراحتی:

درد و ناراحتی در دست و انگشتان می‌تواند نوشتن را دشوار و ناخوشایند کند. مشکلاتی مانند آرتروز، سندرم تونل کارپال و تاندونیت می‌توانند باعث درد و ناراحتی در دست و انگشتان شوند.  کاردرمانی دست برای نوشتن با استفاده از تکنیک‌های مختلف مانند ماساژ، تحریک الکتریکی و گرمادرمانی، به کاهش درد و ناراحتی در دست و انگشتان و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک می‌کند.

• ارائه راهکارهای عملی برای کمک به یادگیری و انجام صحیح نوشتن:

متخصصان کاردرمانی دست برای نوشتن می‌توانند راهکارهایی عملی و متناسب با نیازهای هر فرد برای یادگیری و انجام صحیح نوشتن ارائه دهند. این راهکارها شامل انتخاب قلم مناسب، تنظیم ارتفاع میز و صندلی، آموزش صحیح نحوه گرفتن قلم و نوشتن و ارائه تمرینات و فعالیت‌های تقویتی و هماهنگی می‌شوند.

• ارتقای استقلال فرد در انجام فعالیت‌های روزمره:

کاردرمانی دست برای نوشتن به افراد کمک می‌کند تا در انجام فعالیت‌های روزمره مانند غذاخوردن، لباس پوشیدن، حمام‌کردن و نوشتن استقلال بیشتری دارا باشند. این امر به افزایش اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس فرد و ارتقای کیفیت زندگی او کمک می‌کند.

مطلب پیشنهادی: کاردرمانی با خمیربازی و مهارت های تقویت دست برای کودکان اوتیسم

نتیجه‌گیری

کودکان اوتیسم به‌خاطر نقص توجه و هوشیاری پایین، ‌مشکلات شنیداری، بینایی و مشکلات حافظه دیرتر از کودکان عادی مفاهیم تحصیلی را می‌آموزند. یکی از مشکلات این کودکان یادگیری نوشتن است. در این راستا، متخصصان باتجربه کلینیک صدای اوتیسم، راهکارهای مختلفی برای آموزش نوشتن به کودکان مبتلا به اوتیسم ارائه می‌کنند.

صدای اوتیسم می‌کوشد تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان دارای اختلال اوتیسم فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش برای نحوه ی برقراری ارتباط با کودک اوتیسم خود دارید، می‌توانید از طریق شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.