فروپاشی و کجخلقی در کودکان اوتیسم; علّت انفجار عاطفی یا طغیان ناامیدکننده، واقعاً ارتباط زیادی با شناسایی یک فروپاشی یا بدخلقی دارد. در فلوریدا جنوبی، ما هر سال برای طوفان آماده میشویم. هر چه به زمان وقوع نزدیکتر میشویم آمادهسازی افزایش مییابد و با بالارفتن سطح طوفان (طوفان سطوح و دستههای مختلف دارد)، فهرست لوازم و مراحل انجامشده طولانیتر میشود.
صدای اوتیسم میکوشد تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان مبتلا به اوتیسم فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش برای نحوه ی برقراری ارتباط با کودک مبتلا به اتیسم خود دارید، میتوانید از طریق شماره تلفنهای ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.
من بهعنوان مادر کودکی با نیازهای ویژه، رویکردی مشابه برای آماده شدن برای کجخلقی و فروپاشی در پیش میگیرم. یک آمادگی کلی، و به دنبال آن افزایش مراحل، بسته به اینکه با اوّلی سر و کار داریم یا دوّمی. تفاوت بین فروپاشی و کجخلقی در اوتیسم نیز چنین است؛ آنطور که به آن نگاه میکنم، یکی طوفان با سطح یک است، و دیگری طوفان با سطح پنج.
همانطور که یک هواشناس با بررسی الگوهای آب و هوا، انواع طوفانها را پیشبینی و شناسایی میکند، ما نیز باید یاد بگیریم که چگونه الگوهای رفتاری دشوار، شرایط و انواع کجخلقیها را، شناسایی کنیم. برای اینکه خود را برای درگیریهای اجتنابناپذیر با فرزند خود آماده کنیم، باید تفاوت بین کجخلقی و فروپاشی در کودکان اوتیسم را بدانیم.
ما باید بدانیم که چگونه میتوانیم از آنها جلوگیری کنیم، در طول “طوفان” چه کاری باید انجام دهیم، و چگونه با فرزندمان در عواقب آن درگیر شویم.
مطلب پیشنهادی: اوتیسم چیست؟
بااینکه علائم مشابهای دارند، اما علل زمینهای آنها بسیار متفاوت است. کجخلقی، به معنای طغیانهای عاطفی در پاسخ به نیازها، یا خواستههای برآورده نشده است. از سوی دیگر، فروپاشیها و گریههای همراه با خشم، ناشی از عدم توانایی بروز احساسات است.
برای افراد ناآشنا، فروپاشی اوتیسمی میتواند شبیه خشمی فجیع باشد. فروپاشیها اغلب با علائم پریشانی یا اضطراب همراه هستند. برخی از کودکان اوتیسم هنگام فروپاشی فرار میکنند یا در یک فضای کوچک و بسته پنهان میشوند. پاسخ مثبت و صحیح به فروپاشیها را میتوان در سه مرحله ساده کرد: تنظیم، ارتباط و علت.
بههنگام فروپاشی، بخش عاطفی مغز تسلط پیدا میکند و ممکن است گوشدادن برای فرد درحال فروپاشی دشوار باشد؛ زیرا منطقی بهوضوح در آن لحظه وجود ندارد و قابل درک نیست و ممکن است به اضافه بار حسی اضافه کند. در این موارد بهتر است فرد دست به خودتنظیمی بزند. فعالیتهای بدنی مانند تحریک، پریدن، و غیره اغلب هدفمند هستند و به عنوان مکانیسمهای مقابلهای برای عدم تعادل حسی استفاده میشوند. تا حد امکان از کلمات کمتری استفاده کنید و با خودتنظیمی و ابزارهای آرامشبخش، خود را خاطرجمع کنید.
بسیار مهم است که در تمام طول مدت کنار کودک بمانید. بسیاری از متخصصان به والدین توصیه میکنند که فرزندشان را در سطح خودشان بپذیرند، یعنی اگر آنها در حال جستوخیز هستند و جیغ میزنند، شما هم میتوانید همین کار را انجام دهید. گاهی مواجهه با آنها در سطح خودشان ارتباط را آسانتر میکند. در دیگر مواقع بهتر است به آنها فضایی برای خودتنظیمی بدهید. استراتژیهای مهار فروپاشیها، عمدتاً زمانی که دیگران در منطقه خطر هستند، اهمیت دارند. هیچ راه واحدی برای تنظیم وجود ندارد، اما حفظ خودتنظیمی و ایجاد درک و حضور حمایتی مهم است.
باید عشق خود را به کودک نشان دهید و خود را در موقعیتهای حمایتیای قرار دهید که در آن احساس امنیت کند. اعصاب خود را کنترل کنید و بهخاطر داشته باشید فردی که در حال فروپاشی است ممکن است در اثر از دست دادن کنترل خود دچار آسیبهایی شود. این وضعیت میتواند یک تجربه شرمآور و خستهکننده باشد. بگذارید استراحت کند و به او فرصت دهید تا آرام شود و آرامش خود را باز یابد.
اگر صحبت کردن امکانپذیر است، به او بگویید اشکالی ندارد که چنین احساسی داشته باشد و بهزودی این ناراحتی از بین میرود. باید همدل باشید، تجربهاش را بپذیرید و مطمئن شوید که تنها نیست. اگر با تماسبدنی مشکلی ندارد، تکنیکهای لمسی و آرامشبخش مانند در آغوشگرفتن، پتوهای سنگین، لباسهای مخملی دلخواهش و یک محیط دنج میتواند، احساس راحتی و امنیت را برایش فراهم کند.
هنگامی که کودک به اندازه کافی برای برقراری ارتباط (کلامی) آرام شد، سعی کنید در مورد آنچه اتفاق افتاده صحبت کنید و به او یادآوری کنید که در امن و امان است. کار بر روی منطق آنچه اتفاق افتاده میتواند به تنظیم عاطفی و درک فردی کمک کند. توجه داشته باشید که الان وقت سخنرانی و نصیحت نیست.
حواستان باشد، کودکی که پس از یک بحران روانی بهبود می یابد، تهدیدی در زندگی خود تجربه کرده است و به او کمک کنید تا بفهمد چه چیزی ممکن است باعث این واکنش شده باشد.
برای انجام این کار، دانستن تفاوت بین کجخلقیهای معمولی (که میتواند در نوع خود آسیبزا باشد) و فروپاشیها ضروری است؛ هر دو این موارد، کجخلقی و فروپاشی میتوانند شدید، ترسناک و طولانی باشند. برخی از علائم نشان دادهشده در هردو مشابه هستند، امّا تفاوتهایی نیز دارند.
در اینجا برخی از علائم و نشانههایی که ممکن است در حین کجخلقی و همچنین فروپاشی ظاهر شوند آورده شده است؛ گریههای طولانیمدّت و بلند، خود را روی زمین انداختن، فریاد زدن یا جیغ زدن، کوبیدن درها، ضربه زدن یا لگد زدن، استفاده از کلمات آزاردهنده و لحن غیرمحترمانه و … .
اغلب والدین کودکان بدون تفاوت به والدین کودکان اوتیسم میگویند که رفتار کودک آنها “طبیعی” است و توصیههای فرزندپروری برای مهار فروپاشی ارائه میدهند. این افرادِ خوشنیّت نمیدانند که انضباط و تکنیکهای خوب فرزندپروری ممکن است به عصبانیّتها و کجخلقیهای کلاسیک کمک کند، امّا فروپاشی با تکنیکهای فرزندپروری خوب یا استراتژیهای انضباطی متوقف نمیشود.
مطلب پیشنهادی: بهم ریختگی در کودکان اوتیسم; چگونه کودک آشفته را آروم کنیم؟
یکی دیگر از عوامل شناسایی کج خلقی، شدّت آن است. در صورتی که هرگز دچار فروپاشی نشدهاید، عصبانیّت میتواند شدید باشد. توانایی متوقف کردن سریع کجخلقی وجود دارد و شدّت کجخلقی را تا حد زیادی کاهش میدهد. پاداش دادن به رفتارهای دلخواه، نادیده گرفتن عصبانیّت، تسلیم شدن در برابر رفتارها و ایجاد آرامش، همگی میتوانند شدّت عصبانیّتهای معمولی را کاهش دهند. امّا فروپاشیها مانند طوفانهای دسته پنج هستند که به آرامی حرکت میکنند.
باد، باران، گردباد، سیل، رعد و برق و تگرگ. علائم فروپاشی اوتیسم میتواند فاجعه بار باشد و به اموال، فرزندان گرانبهای ما و خودمان آسیب برساند. علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، علائم زیر نیز میتوانند نشاندهندهی بروز رفتارهای فروپاشی باشند؛
رفتارهای خشونتآمیز شدید، رفتارهای عمدی (انجام عمدی کارهایی که نباید انجام دهند)، آسیب به خود، کوبیدن سر، چنگ انداختن، نیشگون گرفتن، آزار دادن عمدی یا ناخواسته به دیگران، از جمله حیوانات، فرار، از بین بردن یا آسیب رساندن به اموال، عمدی یا تصادفی و …. .
کجخلقی کلاسیک در مقایسه با فروپاشی اوتیسم کوتاهمدّت است. کجخلقیهای معمولی میتوانند در لحظه به شدّت شدید به نظر برسند، امّا توانایی متوقف کردن آنها معمولاً توانایی حفظ آرامش را تضمین میکند. آن را به عنوان یک طوفان دسته یک با سرعت در حال حرکت در نظر بگیرید. آیا شدید است؟
مطمئناً. با این حال، مدّت زیادی دوام نمیآورد و آسیب آن در مقایسه با طوفان سطح پنج، که به کندی حرکت میکند، اندک است. این آسیب (فروپاشی) میتواند ویرانگر باشد. حتی اگر در چشم طوفان نباشید، دامنه آن طولانی است و مناطق فراتر از مرزهای آن را تحتپتأثیر قرار میدهد.
تشدید تنش زمانی رخ میدهد که والدین محرکهای احتمالی را نادیده میگیرند، نسبت به کودک عصبانی یا پرخاشگرانه رفتار میکنند، از زبانی استفاده میکنند که برای تهدید یا ترساندن کودک طراحی شده است، یا شروع به تماسهای فیزیکی ناخواسته مانند گرفتن دستها یا پاها، پایین نگهداشتن آنها، یا جابجایی آنها از مکانی به مکان دیگر میکنند.
با این حال، تشدید میتواند زمانی اتفاق بیفتد که همه افراد دیگر در خانواده “کار درست” را در طول بحران انجام ندهند. گاهی نگرانیهای والدین مبنی بر حفظ سلامت کودک، آنها را ملزم میکند که با کودکی که در حال فروپاشی است تماس فیزیکی داشته باشند. اگر فروپاشی باعث خاموشی کامل نشود، میتواند حتی بیشتر طول بکشد. چگونه یک والدین میتوانند با آرامش کنار بیایند، یک روال آرامبخش موثر طراحی کنند و به نگرانیهای ایمنی رسیدگی کنند؟
علّت یک انفجار عاطفی یا طغیان واقعاً ارتباط زیادی با شناسایی یک فروپاشی یا عصبانیّت دارد. هر کودکی در طول دوران کودکی خود کجخلقی را تجربه خواهد کرد. حتی بزرگسالان نیز گاهی اوقات عصبانی میشوند. این عصبانیتها نتیجه نرسیدن به مقصد و هدف، ناامیدی، آسیب یا … هستند.
مطلب پیشنهادی: کوبیدن سر در کودکان اوتیسم
شدّت هر کدام با توجه به سن، درک، سطح واکنش مبارزه یا فرار، شدّت ناامیدی و هوش هیجانی تعیین میشود. کجخلقی توسط یک خواسته یا نیاز آغاز میشود که برآورده نشده یا فرد تصور میکند که برآورده نشده باقی میماند. به خاطر داشته باشید که کجخلقی ممکن است به آرامی پیشرفت کند و باعث فروپاشی شود.
در کودکان اوتیسم، بدن و سیستم عصبی آنها گاهی واکنشهای شدیدی به محرک خارجی بیش از حد میدهد و در چنین شرایطی بدن تمام تلاش خود را برای تنظیم این محرکهای ورودی میکند. این تلاش میتواند سبب بروز رفتارهای فروپاشی در کودکان با اختلال طیف اوتیسم شود.
هواشناسان با پیش بینی طوفانها و شدّت آن، جان افراد زیادی را نجات دادهاند. سیستمهای هشدار اوّلیه به مردم این فرصت را میدهند که از قبل برای طوفانها آماده شوند و آنها را قادر میسازد شانس بقاء خود را افزایش دهند. در شرایطی مشابه، پیشبینی یک عصبانیّت (کجخلقی) کلاسیک نسبتاً ساده است.
همانطور که کودک خود را میشناسید، میتوانید پیشبینی کنید که چه چیزهایی ممکن است باعث عصبانیّت او شوند. این توانایی برای پیشبینی، بر خلاف فروپاشیها، یک عامل تعیینکننده برای پیشبینی و مدیریت کجخلقیها است.
به نظر میرسد که آنها از ناکجاآباد بیرون میآیند، به نوعی مانند گردبادهایی که گاهی در طول طوفان فرو میریزند. افراد درگیر اغلب احساس میکنند که بهترین شانس آنها این است که پایین بیایند، تا حد امکان از خود محافظت کنند و اساساً تا پایان طوفان زندانی هستند.
با اینحال، هشدارهای اولیهای قبل از فروپاشی وجود دارند که میتوانند برای پیشبینی زمان وقوع کمککننده باشند؛ افزایش رفتار پرخاشگرانه، تکان دادن انگشت، تکان دادن دست، یا تحریک صوتی، عصبانیّتهای ناگهانی، حضور در محیطهای پر چالش یا بدون محرکهای حسی.
بسیاری از والدین در پیشبینی فروپاشیهای اوتیسم متخصص میشوند و یاد میگیرند که چگونه از آن پیشگیری کنند. آنها همچنین یاد میگیرند که در طول و بعد از فروپاشی چه کاری انجام دهند تا به خانواده برای آمادگی مدیریت فروپاشی کمک کنند. در اینجا چند راهکار وجود دارد که والدین میتوانند برای آماده شدن برای فروپاشیها از آنها استفاده کنند.
برنامهریزی برای فروپاشی و طوفان تفاوتی با برنامهریزی برای طوفانهای طبیعی ندارد. ما میتوانیم کمتر غافلگیر شویم، بیشتر احساس کنترل کنیم (حتی اگر نیستیم)، و بدانیم چگونه آسیبهای احتمالی را ترمیم کنیم. مطالب زیادی در مورد کجخلقیهای معمولی وجود دارد. در این خصوص، هر متخصص اطفال، پدربزرگ و مادربزرگ، یا والدینی میتوانند مشاوره ارائه دهند. شما بهتر از همه فرزندتان را میشناسید و شیوه فرزندپروری شما متعلق به خودتان است. در مورد فروپاشیها نیز همین امر صادق است. با این حال، آماده شدن برای فروپاشیها پیچیدهتر است.
آیا آنها با تحریک بیشازحد رویدادها یا مکانها تحت فشار قرار میگیرند؟ از اضافه بار حسی جلوگیری کنید و نیازهای حسی را از طریق در دسترس بودن هدفونهای حذف صدا و اسباببازیهای حسی، شناسایی یک مکان آرام برای عقبنشینی در صورت نیاز برای کودک خود تأمین کنید.
ندانستن انجام کار میتواند هر وضعیتی را بدتر کند. من و همسرم مینشینیم و در مورد هر موقعیّت یا رویدادی که میدانیم میتواند پسرمان را تحریک کند، صحبت میکنیم و یک پروتکل در محل قرار میدهیم. ما تصمیم گرفتیم که هر کدام از والدی که در لحظه آرامش و اعتماد بیشتری دارند، از پروتکل پیروی کند.
اغلب بیش از یک نفر برای کمک به یک کودک در گذر از فروپاشی کمک میکند. داشتن شخص دیگری برای حمایت در آن موقعیّت مهّم است. اگرچه این همیشه امکانپذیر نیست، امّا این چیزی است که میتوانید از قبل آن را در محل قرار دهید.
تأکید میکنیم که مشاور مدرسه، روانشناس کودک، روانپزشک کودک، کاردرمانگر، رفتاردرمانگر و درمانگر خودتان میتوانند با پیشنهاداتی در مورد کارهایی که در طول فروپاشی باید انجام دهید در مدیریت فروپاشی فرزندتان به شما کمک کنند.
مشاور مدرسه پسرمان بود که متوجه شد صداهای بلند برای او محرک است و او در مدرسه به هدفونهای حذف کننده صدا نیاز دارد. این را به برنامه آموزش انفرادی او اضافه شد و تفاوت بزرگی در جلوگیری از فروپاشی او در مدرسه ایجاد کرد. جدا از درمان جداگانه فرزندم، من و همسرم در جلسان مشاوره و زوجدرمانی شرکت میکنیم تا به ما در حل چالشهای پیش روی خانواده کمک کند. فروپاشیهای پسرمان بود که الهامبخش ما شد تا از هم کمک بگیریم.
ارزیابیها را از طریق مدرسه فرزندتان آغاز کنید تا مشکلات او شناسایی و ارائه شود. محل اقامت میتواند کمک زیادی کند و کاهش صداهای آرامشبخشمیتواند از فروپاشی در مدرسه و خانه جلوگیری کند. زمانی که فروپاشی اتفاق میافتد، داشتن یک برنامه کار را آسان تر میکند. هر ذره کمک میکند!
در یک عصبانیّت، یک نفر همیشه برنده است، یا والدین، یا کودک یا هر دو. فهمیدن اینکه کودک چه میخواهد، یا چه نیازی دارد و برآورده کردن آن نیاز (حتی اگر در مسیر یا زمانی که کودک ترجیح میدهد نباشد)، عصبانیّت را متوقف میکند. در یک فروپاشی، یا هیچ کس برنده نمیشود یا همه برنده میشوند. هیچ چیزی در این میان وجود ندارد. برنده شدن در قبل و بعد از فروپاشی یافت میشود.
کودکی که در حال فروپاشی است نمیتواند گفتههای شما را پردازش کند، تصمیمات منطقی بگیرد یا مسئولیت اعمال خود را بپذیرد. گاهی اوقات حتی ممکن است بلافاصله به یاد نیاورند که چه اتفاقی افتاده است. این مسئله میتواند باعث شود والدین و کودکان با اختلال طیف اوتیسم احساس کنترلی نداشته باشند، گویی که تا زمانی که این قسمت تمام شود، در حال سفر هستند.
نحوه مدیریت ما به عنوان والدین اغلب تعیین کننده پیروزی است. اگر برندهای وجود داشته باشد، برنده در مرحله پیشبینی و برنامهریزی، مرحله پیگیری/مرمت و نحوه مدیریت مستقیم فروپاشی واقعی خواهد بود. والد برنده شود، فرزند نیز برنده است. اگر والد ضرر کند، فرزند هم ضرر میکند.
در اینجا چند راهکار وجود دارد که میتوانید در طول فروپاشی انجام دهید. آرام بمانید؛ از برنامههای بالا پیروی کنید؛ با همراه یا همسر خود تماس بگیرید؛ فضای امن برای کودک ایجاد کنید؛ محکم و مهربان صحبت کنید؛ کودک در حال فروپاشی خود را از دیگران جدا کنید؛ به او گوش کنید و احساساتش را تأیید کنید؛ بسته به نیاز فرزندتان، یا او را در آغوش بگیرید یا از او فاصله بگیرید.
پس از پایان فروپاشی، والدین میتوانند دادهها را جمعآوری کنند، محرکهای جدید را شناسایی کنند و یادداشتبرداری کنند که چه چیزی کمک کرده، و یا چه چیزی باعث بدتر شدن اوضاع شده است. اگر میخواهیم فروپاشیها را مولد کنیم، باید از آنها و از طریق آنها درس بگیریم. ما باید وقایع را درک کنیم و تا جایی که میتوانیم برای طوفان آماده شویم. با اینحال، در طول فروپاشی آرام باشیم و پس از پایان از نسیم نرم و آرامش آن لذّت ببریم.
وقتی هر طوفان تمام میشود، عواقب بعدی مجموعه کارهای خاص خود را برای انجام دارد. فروپاشیها و عصبانیّتها تفاوتی با هم ندارند.
ابتدا ارزیابی خسارت؛ جدای از آسیب فیزیکی، آسیب عاطفی میتواند در طول یک فروپاشی ایجاد شود. کلمات با اثراتی بیان میشوند که بیشتر از آنچه برای تعمیر اشیاء شکسته طول میکشد دوام میآورند. فهمیدن اینکه چه چیزی اشتباه رخ داده و چگونه آن را بهتر کنیم، کلیدی است.
من و همسرم اغلب پس از یک فروپاشی دور هم جمع میشویم و در مورد اینکه چه کار درستی انجام دادیم، چه آموختیم، چه میخواهیم دفعه بعد امتحان کنیم و چگونه میتوانیم از یکدیگر حمایت کنیم صحبت میکنیم.
با پسرمان هم صحبت میکنیم. به او اطلاع دادیم که تقصیر او نیست. از او سؤالاتی میپرسیم که به ما در درک نیازهای او کمک میکند و اگر کاری را انجام دادیم یا گفتیم که مفید نبود یا به احساسات او آسیب رساند، عذرخواهی میکنیم. ما نیز عذرخواهی او را میپذیریم.
از داده هایی که جمع آوری میکنید برای برنامهریزی برای فروپاشیهای آینده استفاده کنید. ورودی حسی بسیار مهّم است. همانطور که در فرآیند هر فروپاشی پیش میرویم، یاد میگیریم که فرزندانمان به چه چیزی نیاز دارند. اجازه دهید پروتکل شما انعطافپذیر باشد تا همانطور که شما یاد میگیرید، فرزندتان نیز با شما رشد کند. کودکان کوچکتر با اختلال طیف اوتیسم نسبت به بزرگسالان اوتیسم به چیزهای متفاوتی نیاز دارند. ابزارهای حسی خود را بر این اساس ویرایش کنید.
در اینجا برخی از مسائل حسی رایج و تطابق آنها برای ایجاد یک روال آرامشبخش آورده شده است؛ بههنگامی که نور شدید است از عینک آفتابی یا ماسکهای چشم استفاده کنید. بههنگام نیاز به حرکت از توپهای ورزشی، تاب، اسباببازیهای حسی و فیجتها، صداهای آرامشبخش، حرکت در هنگام نشستن کمک بگیرید؛ و بههنگام وجود محرکهای زیاد حسی، فضایی آرام و مینیمال برای آرامسازی ایجاد کنید و از هدفونهای حذف صدا کمک بگیرید
کاردرمانی ذهنی اوتیسم، یک دنیای گسترده است، که در آن کاردرمانگر روشهای مختلفی را، بسته…
اوتیسم خفیف چیست؟ بر اساس گزارشهایی که توسط مؤسسه ملی سلامت روان منتشر شد، اختلال…
نوک پنجه راه رفتن کودکان; مجموعهای از نقاط عطف، مراحل اولیه رشد هر کودک را،…
چلیشن تراپی چیست؟ فرایندی است که در آن، از داروهای قوی برای حذف فلزات سنگین…
یبوست در کودکان اوتیسم; یکی دیگر از بیماریهای شایع در میان کودکان دارای اختلال طیف…
آیا اوتیسم معلولیت است؟ این سوال ممکن است ذهن خیلی از افرادی که کودک اوتیسم…
View Comments
مطالبی که نوشتید همگی بستگی به میزان انعطاف پذیری کودک دارد
فکر میکنم همکاری والدین در اون موقعیت تاثیر بسزایی داشته باشه
پسر من ۸ سالشه و اختلال یادگیری داره. میتونیم روش هایی رو که گفتید بکار بگیریم ؟
عالی بود 🙏
به نظر میرسه این راهکارها فقط روی کاغذ هستن و بصورت کاربردی خیلی سخت اجرا میشن، چون کنترل کردن کودک در اون لحظها تقریبا امکان نداره
پیدا کردن علت فروپاشی گاهی میتونه زمان بر باشه😔
واکنش دیگران در این زمان ها خیلی اهمیت دارد و مهمه که دیگران در کار والدین دخالتی نکنن و نظر ندهند تا والدین خودشون بتونن رفتار کودک را مدیریت کنن و کودک را آرام کنند. دخالت دیگران در مواقع فروپاشی کودک اوتیسم برای والدین اذیت کننده است.