پشتیبانی اجتماعی اوتیسم، در جامعه امروز با تمام پیچیدگی‌های زندگی اهمیت زیادی برای بهبود کیفیت خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم و قطعا خود فرد دارد. جامعه امروز، جامعه یکدستی نیست. در گذشته با تعداد اندک جمعیت‌ها، مردم شهرهای کوچک و روستاها همه همدیگر را می‌شناختند و در روزهای سخت و آسان در کنار همدیگر بودند. ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که امروز همسایه‌هایمان را به ندرت می‌بینیم و می‌شناسیم. تعداد دوستان ما هر روز کمتر شده و شاید در صورتی که در یک شهر یا کشور با اعضای خانواده خود زندگی نکنیم، خانواده‌مان را هم به ندرت ببینیم.

در این شرایط، دریافت پشتیبانی اجتماعی اوتیسم اهمیت روزافزونی پیدا می‌کند. ما به همدیگر و به پشتیبانی یکدیگر نیاز داریم. پشتیبانی کار سختی نیست، نه ضرورتا از هزینه ما کم می‌کند، نه وقت‌گیر است. گاهی یک لبخند یا حمایت معنوی هم پشتیبان یک کودک دل‌شکسته است.

پشتیبانی اجتماعی اوتیسم چیست؟

پیش از اینکه از پشتیبانی اجتماعی اوتیسم بگوییم، بیایید باهم ببینیم پشتیبانی اجتماعی اصلا چیست. یکی از دلایلی که ما انسان‌ها، به عنوان موجودات اجتماعی اصلا وارد روابط اجتماعی می‌شویم، کسب پشتیبانی اجتماعی است. ممکن است این پشتیبانی به صورت آگاهانه از طرف دیگران به ما ارائه نشود و ما هم آگاهانه آن را به دیگران ارائه نکنیم، اما یکی از ستون‌های تعامل اجتماعی را پشتیبانی اجتماعی می‌سازد. منظور از پشتیبانی اجتماعی کلیه فعالیت‌هایی است که برای آسایش آدم‌ها انجام می‌شود.

این رفتارها در سطح کلان به سیاست‌گذاری‌های رفاه اجتماعی توسط دولت برمی‌گردد، ارائه خدمات اجتماعی توسط مراکز مختلف حمایتی را شامل می‌شود و در سطح بین فردی نیز در تعاملات اجتماعی به صورت همدلی خود را نشان می‌دهد.

چه کسانی به پشتیبانی اجتماعی نیاز دارند؟

یک کلام: همه! همه ما به پشتیبانی اجتماعی نیاز داریم. این پشتیبانی می‌تواند حمایت احساسی دوست ما در شرایطی که عزیزی را از دست دادیم باشد. می‌تواند کمک مالی ما به فردی نیازمند باشد و یا صرفا گرفتن دست کودکی غریبه که در خیابان زمین خورده است. این تصور اشتباه که برخی فکر می‌کنند قوی هستند و نیازی به دیگران ندارند، صرفا باعث افزایش انزوا و آسیب‌پذیری فرد می‌شود. انسان موجودی اجتماعی است و برای همین از همان ابتدای بشریت انسان‌ها در غارها با یکدیگر زندگی می‌کرده‌اند.

انسان شکارچی یاد گرفت، که باید به صورت گروهی زندگی کند، چراکه در صورت نبود «پشتیبانی اجتماعی گروه» او هم نابود خواهد شد. پشتیبانی اجتماعی اوتیسم هم یعنی همین! یعنی پشت کودک و خانواده اوتیسم بودن به شیوه‌های مختلف.

تاثیر گروه های حمایتی بر بهبود تعاملات اجتماعی افراد اوتیسم

کودکان و خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم، در کنار کاردرمانی، گفتاردرمانی، دارودرمانی و انواع مداخلات پزشکی برای بهبود وضعیت، نیاز به پشتیبانی اجتماعی اوتیسم هم دارند. این پشتیبانی از طرف گروه‌های مختلفی قابل دستیابی است:

1. دولت

دولت با ارائه خدمات رفاهی به کودکان و خانواده می‌تواند پشتیبانی اجتماعی اوتیسم را فراهم کند. هزینه‌های درمانی اوتیسم بسیار بالا است و بیشتر این هزینه‌ها تحت پوشش بیمه نیست که هزینه زیادی را به خانواده تحمیل می‌کند. یک عامل مهم دیگر امکانات آموزشی لازم برای کودکان است. کمبود مراکز آموزشی برای انواع کاردرمانی و گفتاردرمانی و آموزش‌های تخصصی کودکان اوتیسم، خانواده‌ها را با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌کند.

2. اعضای جامعه

هرکدام از ما مسئول ارائه پشتیبانی اجتماعی اوتیسم هستیم. نباید فکر کنیم که چون کودک من اوتیسم ندارد یا چون من درگیر این اختلال نیستم، پس اهمیتی به دیگران هم نمی‌دهم. اعضای جامعه باید از برچسب زدن به کودکان اوتیسم اجتناب کنند. در صورتی که با کودک اوتیسم در خیابان مواجه می‌شوند، او و یا خانواده‌اش را قضاوت نکنند. یک جامعه آگاه به اوتیسم جامعه‌ای است که شهروندانش با شناخت این اختلال، در کنار خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم هستند. یک راه پشتیبانی ساده زمانی است که وقتی در صف نان یا بلیت یا هر صفی ایستاده‌ایم و مادری با فرزند اوتیسم می‌بینیم که کودکش بی‌قرار است، نوبت خود را به آنها بدهیم.

کمک به مراکز خیریه اوتیسم هم از دیگر راه‌های پشتیبانی اجتماعی اوتیسم است. این مراکز با ارائه خدمات به خانواده‌های اوتیسم همچون کمک‌های دندان‌پزشکی یا ارائه انواع درمان‌های مورد نیاز یا کمک‌های اقتصادی، در تلاشند تا کیفیت زندگی کودکان اوتیسم و خانواده‌هایشان را بالا ببرند و ما هم می‌توانیم سهمی کوچک در این فرآیند داشته باشیم.

نقش خانواده در پشتیبانی اجتماعی از کودکان اوتیسم: چالش ها و راهکارها

در نهایت خانواده در پشتیبانی اجتماعی اوتیسم نقش مهمی ایفا می‌کند. پدربزرگ‌ها، مادربزرگ‌ها، دایی، خاله، عمو و… می‌توانند نقشی مهم در بهبود کیفیت زندگی کودک و خانواده‌اش داشته باشند. اگر یکی از بستگان روزی متقبل شود و کودک را نگه دارد تا مادر و یا مادر و پدر بتوانند ساعاتی را به تنهایی بگذارنند، ضمن گذراندن زمان با کودک اوتیسم، به افزایش انرژی خانواده هم کمک کرده‌اند. در خیلی مواقع بستگان، خانواده اوتیسم را تنها گذاشته و آنها را طرد می‌کنند. این کار در روحیه خانواده‌ای که درگیر انواع چالش‌ها است بسیار اثرگذار است.

خواهران و برادران کودکان اوتیسم نیز در پشتیبانی اجتماعی اوتیسم اهمیت زیادی دارند. آنها معمولا ممکن است از طرف دوستان یا اطرافیان برچسب بخورند یا تعاملات اجتماعی‌شان دستخوش تغییرات بسیار شود. مهم است که خانواده بداند که باهم ستون‌های محکم یک ساختمان را می‌سازند و در صورتی که پشت یکدیگر بمانند، می‌توانند با قدرت شاهد جوانه زدن بذر امید از دل اوتیسم شوند. همه این‌ها ممکن است در صورتی که دولت، شهروندان و دوستان و بستگان، همه در ارائه پشتیبانی اجتماعی اوتیسم سهیم باشند.

صدای اوتیسم می‌کوشد تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان دارای اختلال اوتیسم، فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش برای نحوه ی برقراری ارتباط با کودک اوتیسم خود دارید، می‌توانید از طریق شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.