ویدئو مدلینگ یک راهکار تشویقی مبتنی بر شواهد است که میتواند برای افزایش رفتارهای مثبت و کمک به کسب مهارت در افراد اوتیسم استفاده شود. این یک روش آموزشی است که در آن یک فرد ویدئویی را از فردی که در حال انجام یک فعالیّت است تماشا میکند و خودش آن فعالیّت را تقلید میکند.
تحقیقات نشان میدهد که بسیاری از افراد طیف اوتیسم از طریق ابزارهای بینایی به بهترین شکل یاد میگیرند. مدلسازی ویدئویی یک روش آموزشی بسیار مؤثر برای همه کودکان، بهویژه کودکان اوتیسم است (بلینی و آکولیان، 2007). براساس تحقیقات انجام شده، مدلسازی ویدئویی، بهویژه مدلسازی ویدئویی (خود) روشی بسیار مؤثر برای بسیاری از کودک اوتیسم برای یادگیری مهارتهای زندگی و عملکردی است.
با استفاده از این تکنیک، میتوان یک تجزیهوتحلیل تکلیف برای مهارت مورد هدف ایجاد کرد و از یادگیرنده، همسالان یا حتی والدین یا مربی که تکلیف را براساس تجزیهوتحلیل تکلیف انجام میدهند فیلمبرداری کرد. یادگیرنده ویدئو را تماشا میکند و سپس با کمترین تا بیشترین انگیزه کار را انجام میدهد. این راهکار در صورتی بهترین نتیجه را دارد که فیلمها را بتوان روی سیستمهای تصویری قابلحمل پخش کرد (موبایل و تبلت) تا بتوان آنها را قبل از انجام کار مشاهده کرد.
به چهار روش میتوان ویدئو مدلینگ (مدلسازی ویدئویی) را انجام داد:
از بزرگسالان، همسالان یا انیمیشن بهعنوان مدل استفاده میکند.
از کودک اوتیسم بهعنوان الگو استفاده میکند.
مدلسازی ویدئویی از مراحل فعالیّت کودک:
تکمیل کار از دیدگاه کودک را نشان میدهد.
یک فعالیّت مانند مسواکزدن را به مراحلی تقسیم میکند که کودک در حین انجام فعالیّت، آن را تماشا کند.
نحوه استفاده از مدلسازی ویدئویی
1. یک هدف را انتخاب کنید؛
اولین کاری که باید انجام دهید این است که یک رفتار هدف را انتخاب کنید. دوست دارید کودک چه مهارتی را یاد بگیرد؟ دقیقاً آنچه را که میخواهید کودک انجام دهد را در مراحل مختلف ترسیم کنید.
2. با درنظرگیری هدف مشخصشده، فیلمبرداری را شروع کنید؛
هنگامی که کودک این مهارت را انجام میدهد از او فیلم بگیرید. از آنجاییکه کودک در واقع نمیتواند هنوز مهارت را بهصورت مستقل انجام دهد شما باید موقعیّت را بهگونهای تنظیم کنید که بهاحتمال زیاد بهتنهایی این کار را انجام دهد و سپس در صورت نیاز راهنمایی و پشتیبانی ارائه دهید. مهارت کلّی را به مراحل کوچکتر تقسیم کنید و هر مرحله را جداگانه ثبت کنید، آن را به کوچکترین قسمتهای لازم تقسیم کنید تا به نظر برسد که کودک بهتنهایی این کار را انجام میدهد.
برای مثال: اگر رفتار هدف تمیزکردن اتاقّ بازی است، میتوانید آن را طوری تنظیم کنید که کودک یک اسباببازی را در دست بگیرد و سبد درست جلوی او باشد، سپس از او فیلم بگیرید که یک اسباببازی را داخل سبد بگذارد. سپس، باید ویدئوی دیگری از او در حال گذاشتن یک اسباببازی دوّم در سبد بگیرید. از او انتظار نداشته باشید که تمام مهارت را یکجا انجام دهد.
3. ویدئوهایی را که گرفتید بهصورت یک فیلم درست کنید، که پیوسته مراحل را نشان دهد.
هزینه مدلسازی ویدئو بستگی به نحوه استفاده شما و فرزندتان از آن دارد؛ اگر با استفاده از خودتان، فرزندتان یا سایر اعضای خانواده بهعنوان مدل در خانه ویدئو میسازید، تنها چیزی که نیاز دارید تلفن یا تبلتی است که بتواند ویدئو بگیرد. اگر افراد حرفهای مانند گفتار درمانگر، کار درمان یا روانشناس رفتاری برای شما ویدئو میسازد باید هزینه این خدمات را بپردازید.