علت اوتیسم چیست؟ سؤالی که ذهن بیش‌تر افراد را به خود درگیر می‌کند این است که علت اوتیسم چیست؟ و چه عواملی در بروز اوتیسم نقش دارند؟ البته پاسخ به این پرسش‌ها چندان کار آسانی نیست. زیرا دانشمندان هنوز نمی­‌دانند که چه چیزی منجر به بروز اوتیسم می‌شود. اوتیسم از یک ژن یا سبک زندگی نشئت نمی‌­گیرد بلکه ناشی از تعامل بین چند عامل مختلف است.

علت اوتیسم چیست؟

اوتیسم چیست؟ نکته مهمی که در مورد علت اوتیسم باید موردتوجه قرار بگیرد این است که ژنتیک در بروز این اختلال نسبت به عوامل محیطی نقش مؤثرتری دارد. اوتیسم ژنتیکی است؛ بنابراین احتمال بروز اختلال اوتیسم در کسانی که خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم دارند، چندین برابر بیش‌تر از سایر افراد است.

چه عواملی در بروز اختلال اوتیسم نقش دارند؟

همواره یکی از سؤالات رایج والدین از متخصصین علت اوتیسم است؛ پس از آن‌که والدین دریافتند هنوز علت این اختلال مشخص نیست، سپس به دنبال پاسخ برای سایر سؤالات و دغدغه‌های خود هستند؛ چه عواملی در بروز اختلال اوتیسم نقش دارد؟، عوامل تأثیرگذار محیطی در بروز اختلال اوتیسم در زمان و در حین بارداری کدام‌اند؟، آیا اوتیسم اختلال ژنتیکی است؟ آیا ممکن است اوتیسم بر اثر تأثیر دارویی در حین بارداری بوده باشد؟ و …. . ما در این مقاله به یکی از رایج‌ترین دغدغه‌های والدین اوتیسم به‌طور مفصل خواهیم پرداخت.

یکی از عوامل مؤثر در اختلال طیف اوتیسم، عوامل محیطی است.

در اصطلاحِ “عوامل خطر محیطی”، معمولاً منظور مواد شیمیایی و یا آلاینده‌هایی است که فرد در معرض آن قرار دارد. با این‌حال، دانشمندان از تعریف گسترده‌تری نیز استفاده می‌کنند؛ بااین‌حال، عامل خطر محیطی احتمال خطر را افزایش می‌دهد و تنها عامل تأثیرگذار نیست و همچنین در DNA افراد کدگذاری نمی‌شود. عوامل خطر محیطی اوتیسم، معمولاً پیش از تولد کودک اتفاق می‌افتد.

دانشمندان از مطالعات مربوط به ارتباط محیط با اوتیسم نتایج متناقضی به دست آورده‌اند. مثلاً برخی مطالعات نشان می‌دهند که مصرف داروهای ضدافسردگی در دوران بارداری خطر ابتلا به اوتیسم را در کودک افزایش می‌دهد؛ اما برخی دیگر چنین ارتباطی را تأیید نمی‌کنند. بیشتر تحقیقات در زمینه عامل خطر محیطی شامل مطالعات بیماری‌های واگیردار است که ارتباط بین یک عامل در محیط و تاثیر آن در گروه‌های بزرگی از افراد را شناسایی می‌کند؛ امّا این مطالعات، روابط علت و معلولی را نشان نمی‌دهند.

روابط علت و معلولی می‌توانند بسیار مبهم باشند؛ مثلاً ما می‌دانیم که کودکانی با پدران مسن‌تر به‌احتمال بیشتری با اختلال اوتیسم  هستند تا آن‌هایی که پدران جوان دارند. امّا، ما نمی‌دانیم که آیا سن پدران خطر اوتیسم را افزایش می‌دهد یا مردانی که عوامل خطر ژنتیکی بیشتری را برای اوتیسم دارند. اندازه‌گیری و کنترل عوامل محیطی اغلب دشوار است؛ زیرا والدین ممکن است از عواملی که آن‌ها یا کودکانشان را در معرض خطر قرار می‌دهد بی‌خبر باشند یا فراموش کنند و ممکن است برای یک عامل جزئی که فکر می‌کنند علت اوتیسم فرزندشان است، اهمیت ویژه‌ای بدهند.

کدام عوامل خطر برای اختلال طیف اوتیسم رد شده‌اند؟

• با وجود ارتباط بین فاکتورهای ایمنی مادر واختلال اوتیسم، واکسن‌های روتین داده شده در دوران بارداری، مانند آن‌هایی که برای آنفولانزا و سیاه‌سرفه تجویز می‌شوند، به نظر نمی‌رسد که خطر اوتیسم را افزایش دهد.
• واکسن‌های دوران کودکی کاملاً بی‌خطر هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که هیچ ارتباط و هیچ مدرک معتبری برای حمایت از ارتباط میان این واکسن‌ها و اختلال اوتیسم دیده نشده است.
• دانشمندان بین سیگارکشیدن در دوران بارداری و خطر اوتیسم ارتباطی نیافتند. البته سیگارکشیدن در دوران بارداری به دلایل بسیاری مضر است.

عوامل مؤثر محیطی بر علت اوتیسم چیست

• مشکلات ژنتیکی:

به نظر می‌رسد چندین ژن متفاوت در اختلال طیف اوتیسم دخیل هستند. اوتیسم در کودکان می‌تواند با یک اختلال ژنتیکی از قبیل سندرم رت یا سندرم ایکس شکننده در ارتباط باشد. برای برخی تغییرات ژنتیکی ممکن است کودک را بیشتر مستعد اوتیسم کند یا عوامل خطر محیطی ایجاد کند. دیگر ژن‌ها نیز ممکن است تحول مغز را تحت‌تأثیر قرار دهند. به نظر می‌رسد بعضی از مشکلات ژنتیکی به ارث برده می‌شوند، درحالی‌که دیگر مشکلات ژنتیکی به طور خود به خودی رخ می‌دهند.

• عوامل محیطی: 

پژوهشگران در حال حاضر در حال کشف این موضوع هستند که آیا عواملی از قبیل عفونت‌های ویروسی، مشکلات دوران بارداری یا آلاینده‌های هوایی در تحریک اختلال طیف درخودماندگی یا اوتیسم نقش بازی می‌کنند یا خیر.

• جنسیت کودک:

فارغ از نژاد، فرهنگ یا پیشینه اقتصادی در افراد مختلف در سراسر جهان یافت می‌شود. اختلال طیف اوتیسم معمولاً در پسران 4 برابر دختران (۱ در هر ۴۸ پسر)  بروز می‌کند. در ایران نیز مطالعه که طی ۳ سال بروی کودکان ۵ ساله انجام گرفت، شیوع اختلال طیف اوتیسم را ۶ / ۲۶ نفر در هر ۱۰۰۰۰ نفر اعلام کرد.

• تاریخچه خانواده:

خانواده‌هایی که یک کودک با اختلال طیف اوتیسم دارند، احتمال بیشتری دارد که کودک دیگری با این اختلال داشته باشند. همچنین، برای والدین و خویشاوندان کودک با اختلال اوتیسم غیررایج نیست که مشکلاتی در مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی خودشان داشته باشند.

• دیگر اختلالات:

کودکانی که شرایط پزشکی خاصی دارند، احتمال خطر بالاتر از متوسطی برای اختلال اوتیسم یا داشتن علائم مشابه دارند. مثال‌هایی از این شرایط پزشکی شامل این موارد می‌شود: سندرم ایکس شکننده، توبروس اسکلروز، اختلال نورولوژیکی سندرم توره، سندرم رت و … .

• نوزادان بسیار نارس:

کودکانی که قبل از ۲۶ هفتگی دوران بارداری به دنیا می‌آیند، احتمال خطر بیشتری برای اختلال اوتیسم دارند.

• سن والدین:

همچنین ممکن است رابطه‌ای بین کودکانی که از پدر و مادر مسن به دنیا آمده‌اند و اختلال اوتیسم وجود داشته باشد، امّا پژوهش‌های بیشتری برای تأیید این ارتباط نیاز است. به‌طور کلی سن بالای بارداری در مردان و زنان عامل خطر بسیاری از کودکان و نوزادان است.

صدای اوتیسم می‌کوشد تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان دارای اختلال اوتیسم فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش برای نحوه ی برقراری ارتباط با کودک اوتیسم خود دارید، می‌توانید از طریق شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.