اوتیسم عقب ماندگی ذهنی نیست; تفاوت اختلال طیف اوتیسم و معلولیت ذهنی

اوتیسم و عقب ماندگی ذهنی; عقب‌ماندگی ذهنی یا به اصطلاح صحیح‌تر، کم‌توانی ذهنی یک اصطلاح پزشکی بود که چندین دهه پیش برای افراد دارای ناتوانی ذهنی استفاده می‌شد. متأسفانه، افراد دارای معلولیت ذهنی اغلب بیش از هر گروه دیگری مورد انگ و محرومیت اجتماعی هستند. گاهی اوقات به دلیل باورهای نادرست و برای حمایت از افراد اوتیسم، این وضعیت با سایر شرایط روانی یا ناتوانی‌های ذهنی مقایسه می‌شود. در این مقاله به بررسی تفاوت اختلال طیف اوتیسم با معلولیت ذهنی می‌پردازیم.

صدای اوتیسم می‌کوشد تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان دارای اختلال اوتیسم فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش برای نحوه ی برقراری ارتباط با کودک اوتیسم خود دارید، می‌توانید از طریق شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.

اوتیسم و معلولیت ذهنی; آیا اوتیسم معلولیت است؟

اختلال یک وضعیت سلامتی است که بر عملکرد ذهن یا بدن تأثیر می‌گذارد و به طور خاص، یک اختلال عصبی شامل مسائل شناختی، عاطفی و رفتاری است. اختلال اوتیسم کاملاً متفاوت از کم‌توانی ذهنی و معلولیت ذهنی است و حتی زیرمجموعه معلولیت ذهنی محصوب نمی‌شود.

معلولیت ذهنی چیست؟

نقص در عملکرد ذهنی بدین‌گونه است که فرد در استدلال و حل مسائل، برنامه‌ریزی، قضاوت، یادگیری و آموزش و… دچار مشکل می‌شود. از جمله ویژگی‌های افراد دارای عقب‌ماندگی‌های ذهنی (کم‌توانی ذهنی)، ضعف در انجام فعالیت‌های طبیعی روزانه مانند لباس پوشیدن، غذاخوردن، برقراری ارتباط‌های اجتماعی و وابستگی به دیگران برای انجام کارهای شخصی است. کودکان دارای عقب‌ماندگی ذهنی در مقایسه با همسالان خود دارای توانایی پایین‌تری برای تصمیم‌گیری، حل مسئله و یادگیری هستند که با تست‌های معمول هوش، کمبود بهره هوشی نسبی در آن‌ها ملموس است.

اختلال اوتیسم چیست؟

اوتیسم یک اختلال عصب – رشدی است. بخش‌های مختلف مغز در افراد دارای اوتیسم در همکاری با یکدیگر دچار مشکل می‌شوند. این اختلال در سه سال اول زندگی بروز می‌کند و مادام‌العمر است. شاخصه اصلی اختلال اوتیسم نقص در ارتباط و تعاملات اجتماعی و بروز رفتارهای کلیشه‌ای و خزانه رفتاری، حرکتی و … است. کودکان اوتیسم علائم ظاهری همچون دهان و فیلتروم (شیار زیر بینی و بالای لب) بزرگ‌تر یا پهن دارند، از دیگر علائم ظاهری اوتیسم قسمت بالا صورت از جمله چشم‌ها پهن هستند و ناحیه میانی صورت ازجمله گونه‌ها و بینی کوتاه‌تر است.

سؤالی که همواره در ارتباط با اختلال اوتیسم مطرح است طول عمر افراد اوتیسم است؛ افراد اوتیسم در زندگی خود با چالش‌های متفاوتی روبرو هستند. تحقیقات نشان داد که بزرگسالان اوتیسم که اختلال یادگیری دارند حدود ۴۰ برابر بیشتر احتمال دارد که طول عمر پایین‌تری داشته باشند. عمر این افراد به‌خودی‌خود کوتاه نیست؛ اما اگر تحت آموزش درست و شرایط مناسب رشد نکند ممکن است این موارد بر طول عمر آن‌ها تأثیر منفی بگذارد.

تفاوت اختلال طیف اوتیسم و معلولیت ذهنی چیست؟

وقتی به تحقیقات نگاه می‌کنیم، جایی که هم‌زمانی اوتیسم و ناتوانی ذهنی بررسی می‌شود نشان می‌دهد که حتی پزشکان گاهی اوقات تشخیص اشتباه می‌دهند. تحقیقات نشان می‌دهد که ممکن است ژن‌هایی مشترک یا همپوشانی ژنی وجود داشته باشد و این دو شرایط پیچیده را به هم مرتبط می‌کند.

اما یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های اوتیسم با عقب‌ماندگی ذهنی مربوط به موفقیت‌های کودکان اوتیسم در برخی از مهارت‌ها است. باتوجه‌به سطح کودک اوتیسم شواهد زیادی وجود دارد که اگر کودک اوتیسم عملکرد بالا باشد می‌تواند در تحصیلات و مشاغل مختلف دستاوردهایی را به دست بیاورد. همان‌طور که پیش‌تر گفته شد کودکان با معلولیت ذهنی معمولاً از هوشبهر مرزی یا کمتر از 70 برخوردار هستند؛ به همین دلیل هرگز انتظار رشد مهارت‌های مختلف را در آن‌ها نداریم اما در مورد کودکان اوتیسم به دلیل طیف گسترده این اختلال، این شرایط متفاوت است.

ضریب هوشی کودکان اوتیسم چقدر است؟

چهل و چهار درصد از کودکان اوتیسم دارای ضریب هوشی بالاتر از حد طبیعی هستند؛ درحالی‌که ۳۱ درصد دارای ضریب هوشی پایین و زیر ۷۰ هستند. رابطه میان اوتیسم و معلولیت یک رابطه نامشخص است و در بیشتر مواقع ۷۰ درصد افرادی که اوتیسم دارند، دچار معلولیت ذهنی یا کم‌توانی ذهنی نیز هستند. ژن‌هایی که با این نوع اختلال ارتباط دارند، ممکن است با عملکرد هوش بالا در ارتباط باشند.

نتیجه‌گیری

بعضی از افراد گمان می‌کنند که اختلال اوتیسم همان عقب‌ماندگی ذهنی ا‌ست. درحالی‌که این تصور اشتباه است. اکثر کودکانی که اختلال طیف اوتیسم دارند؛ به کم توانی ذهنی نیز دچارند؛ اما درصد کمتری از آن‌ها هوشی نرمال یا حتی بیشتر از حد نرمال دارند. از طرفی، برخی از این کودکان دارای استعدادهای خاص چشمگیری هستند؛ بنابراین نمی‌توان گفت که اوتیسم همان عقب‌ماندگی ذهنی است.