ارزیابی اوتیسم چگونه انجام می‌شود؟ یکی از دغدغه‌های والدینی که با بروز برخی علائم به وجود اختلال طیف اوتیسم در کودک خود شک می‌کنند، مسئله ارزیابی اوتیسم است. والدین در پی آن هستند تا بهترین و دقیق‌ترین ارزیابی را دریافت کنند تا از نگرانی‌هایشان کاسته شود. ارزیابی صحیح اختلال طیف اوتیسم از جنبه‌های مختلف اهمیت دارد و در آینده کودک و مداخلات دریافتی برای بهبود وی نقش دارد. در ادامه ضمن بررسی دقیق‌تر اختلال طیف اوتیسم و علائم آن، به مسئله ارزیابی اوتیسم می‌پردازیم.
موسسه توانبخشی صدای اوتیسم با سال‌ها سابقه و تجربه در ارزیابی و ارائه مداخلات درمانی برای کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم، به ارائه خدمات ارزیابی این اختلال نیز می‌پردازد. ارزیابان مجرب موسسه با تکنیک‌های روز دنیا به شیوه‌های کاملا علمی و تخصصی به ارزیابی اختلال کودک می‌پردازند.
چرا ارزیابی دقیق و درست اوتیسم اهمیت دارد؟
ارزیابی دقیق و درست اوتیسم، با وجود مشکلات خاص خود اولین و مهم‌ترین قدم برای تشخیص و انجام اقدامات درمانی بعدی است. به همین دلیل یکی از مهم‌ترین اقداماتی که والدین باید برای فرزندان خود انجام دهند تدارک این روند به نحو احسن و صحیح است. تشخیص و ارزیابی اختلال طیف اوتیسم می‌تواند مشکل باشد؛ زیرا هیچ آزمایش پزشکی مانند آزمایش خون برای تشخیص این اختلال وجود ندارد. پزشکان برای تشخیص بیماری به سابقه رشد و رفتار کودک توجه می کنند. به این خاطر تشخیص اختلال اوتیسم چندان آسان نیست.
گاهی اوقات اوتیسم را می‌توان در ۱۸ ماهگی یا کمتر تشخیص داد. در حدود سن ۲ سالگی ، تشخیص توسط یک متخصص مجرب می‌تواند بسیار قابل اعتماد باشد. با این حال بسیاری از کودکان تا سن بسیار بالاتر تشخیص نهایی را دریافت نمی‌کنند. اختلال طیف اوتیسم در برخی از افراد تا سن بلوغ یا بزرگسالی تشخیص داده نمی‌شود. این تأخیر باعث می‌شود که کودکان با اختلال اوتیسم کمک اولیه مورد نیاز خود را دریافت نکنند و دچار مشکل شوند.
اگر روند رشد کودک متفاوت با همسالان باشد، کودک رفتارهای متفاوت و خاصی را نشان دهد یا موضوعاتی باعث نگرانی والدین شوند، بهترین اقدام بررسی موضوع با پزشک کودک، روانپزشک و روانشناس است. همچنین ارزیابی برای تعیین سطح کودک، میزان توانایی‌ها، سطح شناخت و … برای ارائه بهترین خدمات ضروری و لازم است.
ارزیابی و تشخیص نادرست اوتیسم علاوه بر هدر رفتن هزینه‌ها و انرژی والدین و کودک، باعث از دست رفتن زمان طلایی کودک برای آنموزشیز می‌شود. به همین دلیل باید این روند در سریع‌ترین زمان ممکن و درست‌ترین شکل انجام گیرد.
نظارت، غربالگری، ارزیابی و تشخیص کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در اسرع وقت برای اطمینان از این که کودکان خدمات و پشتیبانی مورد نیاز برای رسیدن به پتانسیل کامل خود را دریافت می‌کنند، بسیار مهم است.
ارزیابی اختلال طیف اوتیسم چگونه انجام می‌شود؟
معمولا ارزیابی اوتیسم در کودکان طی دو مرحله انجام می‌شود. در مرحله اول روند تکامل کودک طی معاینات روتین کودک انجام می‌شود. کودک در این حالت باید توسط متخصص اطفال یا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی مهاینه شود. بهتر است کودکان در 9، 18، 24 یا 30 ماهگی برای تاخیر تکاملی و در 18 و 24 ماهگی برای اختلال طیف اوتیسم ارزیابی شوند. در صورتی که کودک هرکدام از علائم اوتیسم که پیشتر گفته شد را از خود نشان دهد، این ارزیابی‌ها اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند.
در مرحله دوم ارزیابی اوتیسم، متخصصینی همچون متخصص مغز و اعصاب کودک، متخصص تکامل کودک و روانشناس، روانپزشک کودک و کاردرمانگر وارد عمل می‌شوند. مهم است که یک تیم متخصص در ارائه تشخیص کودک نقش داشته باشند تا به نظری قطعی دست یافته شود. پزشکان در این مرحله به معاینات پزشکی و عصبی دست می‌زنند و توانایی‌های شناختی و زبانی کودک را ارزیابی می‌کنند. مشاهده رفتار کودک و گفتگو با والدین درباره تاریخچه کودک در این مرحله بسیار کمک‌کننده است.
کودک در این سن ارزیابی می‌شود که فعالیت‌های روزانه را تا چه حد مانند هم‌سن‌وسال‌های خود انجام می‌دهد. معمولا آزمایش خون و تست شنوایی هم در این مقطع انجام می‌گیرد.
ارزیابی اوتیسم در موسسه صدای اوتیسم
در موسسه توانبخشی صدای اوتیسم، ارزیابان همه از تست استاندارد ارزیابی استفاده کرده و دارای گواهی صلاحت ارزیابی هستند. ارزیابان معتبر و مجرب صدای اوتیسم همگی دوره‌های لازم برای سنجش و ارزیابی تشخیص اوتیسم را داشته و تمام تلاش خود را برای ارزیابی صحیح کودک به‌کارمی‌گیرند. ارزیابی بسته به شدت اختلال کودک متفاوت خواهد بود. گاهی ممکن است این فرآیند زمان‌بر بوده و کودک تحت مشاهده و بررسی دقیق و کامل قرار بگیرد تا به نتیجه قطعی دست یافته شود.
مهم است که در این فرآیند خانواده صبور بوده و به ارزیابان کمک کنند تا با دقت اقدام به ارزیابی اوتیسم کنند. در موسسه صدای اوتیسم هم ارزیابی بالینی و هم تست‌های استاندارد ارزیابی برای تشخیص کودک به‌کار گرفته می‌شود. فرآیند ارزیابی موسسه توانبخشی صدای اوتیسم به صورت ترکیبی است و ارزیابان از مشاهده و مصاحبه باهم استفاده می‌کنند. گاهی اوقات ممکن است کودکان با فرآیند ارزیابی همکاری نکرده و نیاز به زمان و بررسی بیشتر در این مورد خواهد بود.
والدین در پروسه ارزیابی نقش مهمی دارند و اطلاعات لازم در مورد بلوغ رشدی، پاسخ‌های حسی حرکتی و قابلیت‌های عملکردی کودک به ارزیابان ارائه می‌کنند. ارزیابی با بازی‌های ساده، پرسش‌نامه رشد روانشناختی کودکان نوپا، مقیاس رتبه‌بندی اوتیسم کودکان و دیگر روش‌های معتبر جهانی در تشخیص اوتیسم صورت می‌گیرد.