حرف زدن کودکان اوتیسم; اختلال اوتیسم یکی از اختلالات رایج در کودکان است که میتواند مشکلات مختلفی را در این کودکان به وجود آورد. صدای اوتیسم میکوشد تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان دارای اختلال اوتیسم فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش برای نحوه ی برقراری ارتباط با کودک اوتیسم خود دارید، میتوانید از طریق شماره تلفنهای ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.
حرف زدن کودکان اوتیسم
این کودکان باتوجه به شدت این اختلال و شرایط محیطی در حرفزدن دارای مشکلاتی هستند. این مشکلات میتواند مربوط به دشواری در درک، معنی کلمه و جمله، لحن و زیروبمی صدا و ریتم باشد. تکلم و اوتیسم ارتباط نزدیکی با هم دارند. این اختلال روی حرفزدن، رشد زبان و روابط اجتماعی فرد به طرق مختلف تأثیر میگذارد. از هر سه کودک با اختلال طیف اوتیسم، یک کودک در آواسازی برای برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارد.
مراحل رشد گفتار در سنین مختلف
-
۶ ماه نخست
نوزاد از طریق بهکاربردن آواها و اصوات با دنیای اطراف خود ارتباط برقرار میکند. او از ۴ ماهگی آواهایی مانند غانوغون تولید میکند و از ۷ ماهگی به غانوغونهایش، صداهای گفتاری نیز اضافه میگردد.
-
۶ تا ۱۲ ماهگی
در این سن کودک شروع به زنجیرهسازی اصوات با هم میکند و اصواتی مانند “ماما”، “دادا، و “بابا” را با لحنهای مختلف گفتاری به کار میبرد. از ۸ ماهگی کودک علائمی از توجه مشترک را با مراقب خود نشان میدهد. در این محدوده سنی کودک از حرکات پیشکلامی مانند ایما و اشارات استفاده میکند تا ارتباط برقرار یا رفع نیاز کند.
-
۱۲ تا ۱۸ ماهگی
در این سن کودکان در حدود ۲۰ کلمه دارند و از آنها استفاده میکنند. از ۱۲ ماهگی کودک اولین کلمه قابلتشخیص خود را بیان میکند.
-
۱۸ تا ۲۴ ماهگی
کلمههایی که کودک به کار میبرد، از حدود ۵۰ به ۲۰۰ کلمه گسترش مییابد و کودک قادر است دو تا ۳ کلمه را در جملاتی ساده با هم ترکیب کند.
-
۲ تا ۳ سالگی
واژگان کودک افزایش مییابد و کودک بیش از ۳ کلمه را در جملات خود به کار میبرد که فعل و فاعل دارند و از ضمایر در جملهبندی خود استفاده میکند، او تلاش میکند که به زمانبندی در جملات خود توجه کند. کودک دستورات دو مرحلهای را اجرا میکند و اعضاءخانواده بهراحتی متوجه کلام او میگردند.
-
۴ سالگی
کودک در مکالمات خود با دیگران ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ واژه به کار میبرد. داستانها و حوادث گذشته نزدیک را بازگو میکند. از حروف ربط مانند اگر ولی و زیرا استفاده میکند و معمولاً افراد غریبه هم متوجه گفتار او میگردند.
اختلال اوتیسم چگونه بر حرفزدن تأثیر میگذارد؟
اختلال اوتیسم به این معنی است که مغز کودک به شکلی متفاوتی عمل میکند. عملکرد متفاوت مغز بر همهی توانمندیهای کودک ازجمله حرفزدن کودکان اوتیسم تأثیر میگذارد. بهعلاوه کودکان اوتیسم نسبت به همسالان خود رفتاری کاملاً متفاوت نشان میدهند. در واقع ایجاد ارتباط در برخی از کودکان اوتیسم دشوار است و در گروهی دیگر امری مشکلساز نیست.
حرفزدن برای برخی از کودکان اوتیسم دشوارتر از سایر کودکان است. نظریههای مختلف نشان میدهند نوزادان اوتیسم بیشتر توجه خود را بر روی چیزهای اطراف خود متمرکز کرده و کمتر به افراد توجه میکنند، بنابراین توجه کمتری به مهارتهای زبانی دارند. آنها معمولاً نیاز کمتری به برقراری ارتباط یا تعامل با دیگران احساس میکنند، بنابراین مهارتهای زبانی را با سرعتی کمتر نسبت به همسالان خود کسب میکنند.
همانطور که در بالا توضیح داده شد، دلایل احتمالی زیادی برای رشد کند کودک در مهارتهای زبانی وجود دارند.
برخی از علائمی که نشاندهنده اوتیسم هستند عبارتاند از:
- مشکل در درک دستورالعملها یا سؤالات ساده،
- مشکل در بیان خواستهها و نیازهای خود،
- تکرار مداوم کلمات و عبارات مشابه،
- پاسخدادن به سؤالات با تکرار سؤال بهجای پاسخدادن به آن،
- صحبتکردن با لحن غیرطبیعی یا با ریتم عجیبوغریب،
- و عدم درک طعنهها، جوکها و استعارهها.
برخی از این علائم اوتیسم باتوجهبه سن کودک آشکارتر از سایرین است.
آیا کودکان اوتیسم حرف میزنند؟
حدود 25 تا 30 درصد از کودکان اوتیسم هرگز توانایی حرف زدن را به دست نمیآورند یا ممکن است تنها توانایی محدودی در استفاده از کلمات و جملات داشته باشند. این به معنای عدم توانایی کامل برای برقراری ارتباط نیست. بسیاری از این کودکان ممکن است از روشهای ارتباطی غیرکلامی مانند اشاره کردن یا استفاده از سایر روش کمکی برای ابراز خود استفاده کنند.
برخی از چالشهای گفتاری و ارتباطی کودکان اوتیسم عبارتاند از:
- مشکل در برقراری تماس چشمی
- مشکل در درک معنای کلمات مخصوصاً شوخیها و استعارات
- استفاده از اکولالیا (تکرار کلماتی که بهتازگی یا قبلاً شنیدند)
- نداشتن لحن و آهنگ مناسب در جملات
- تعدادی از آنها اصلاً صحبت نمیکنند
- و جیغزدن یا ایجاد صداهای گوشخراش بههنگام صحبت با دیگران
راهکارهایی برای رشد توانمندی حرفزدن در کودکان اوتیسم
-
مداخلات زودهنگام
مداخلات زودهنگام به شناسایی و درمان تأخیرها یا اختلالات رشدی در سنین پایین اشاره دارد. این مداخلات میتوانند شامل برنامههای آموزشی انفرادی، گفتاردرمانی و کاردرمانی باشند. هدف از این مداخلات تقویت مهارتهای ارتباطی، اجتماعی و شناختی کودک است و هرچه زودتر شروع شوند، احتمال موفقیت بیشتر است.
-
گفتاردرمانی
گفتاردرمانی به کودکان اوتیسم در بهبود توانایی حرفزدن و برقراری ارتباط کمک زیادی میکند و به همین دلیل از اهمیت زیادی برخوردار است. گفتار درمانگر میتواند مهارتهایی همچون آواسازی، جملهسازی و حرفزدن را در کودک بهبود ببخشد.
-
نقش خانواده در کمک به حرفزدن کودک
خانوادهها نقش حیاتی در توسعه مهارتهای گفتاری و ارتباطی کودکان مبتلا به اوتیسم دارند. والدین و اعضاءخانواده میتوانند با ایجاد یک محیط ارتباطی غنی، تشویق کودک به استفاده از زبان و تعامل در فعالیتهای معنادار، به تقویت مهارتهای گفتاری کودک کمک کنند. همچنین، آموزش و حمایت والدین برای استفاده از روشهای ارتباطی مؤثر و پیگیری توصیههای گفتار درمانگران و متخصصان دیگر اهمیت دارد.
نتیجهگیری
کودکان دارای اوتیسم اغلب تأخیر در حرفزدن را دارند، تأخیر گفتار در کودک دارای اوتیسم معمولاً همراه با سایر مسائل ارتباطی مانند عدم استفاده از اشارات و زبان بدن، پاسخ ندادن به نام و عدمعلاقه به برقراری ارتباط با افراد رخ میدهد؛ همچنین در فرایند رشد میتوان علائم و نشانههای رشدی قابلتوجه دیگری را نیز مشاهده نمود. ارزیابی زودهنگام کودک توسط متخصصین در روند رشد مهارتهای کلامی کودک تأثیر بهسزایی دارد.