تشخیص اوتیسم از چهره کودکان؛ نخستین ویژگی‌ها و علائم
چهره کودکان اوتیسم; با توجه به این که اختلال طیف اوتیسم همواره یکی از شایع‌ترین اختلالات دوران کودکی است، تحقیقات بسیاری درباره‌ی این اختلال در جریان است. پژوهشگران سال‌ها است که به‌دنبال پرسش‌های والدین با دلایل علمی هستند؛ سؤالاتی همچون اوتیسم چیست؟ آیا اوتیسم قابل تشخیص است؟ ویژگی‌های ظاهری این اختلال چیست؟ علّت اختلال اوتیسم چیست؟ و … .
چهره کودکان اوتیسم ممکن است ویژگی‌های خاصی داشته باشد که از چهره‌های سایر کودکان متمایز باشد. برخی از والدین تأکید دارند که به‌عنوان مادران و پدران، اگر بتوانند از روی برخی علائم ظاهری اوتیسم را تشخیص دهند، می‌توانند بهتر به کودکان خود کمک کنند و کودکشان نیز زودتر تشخیص این اختلال را دریافت می‌کند. تأکید بر تحقیقات در زمینة تشخیص اوتیسم از طریق ویژگی‌های چهره، مسیری هیجان‌انگیز در پژوهش‌های این حوزه را ایجاد کرده است. ویژگی‌های خاص و غیرعادی در چهره کودکان اوتیسم به‌عنوان یک نشانگر فیزیکی موردتوجه قرار گرفته و موضوع تحقیقات بسیار جذابی شده است.
پژوهش تحلیل چهره کودکان اوتیسم
آلدریج تصویر سر ۶۴ پسر مبتلا به اوتیسم و ۴۱ پسر بدون اختلال اوتیسم ۸ تا ۱۲ساله را با استفاده از یک سیستم عکس‌برداری، که تصویری سه‌بعدی از سر هر کودک می‌گیرد، مورد تجزیه‌وتحلیل قرارداد. سپس ۱۷ نقطه روی صورت، مانند گوشه چشم و شکاف بالای لب بالا را ترسیم کرد. وقتی آلدریج با استفاده از این نقاط، هندسه کلی صورت را محاسبه کرد و کودکان دارای اوتیسم و غیر اوتیسم را مورد مقایسه قرارداد. از نظر آماری تفاوت‌های قابل‌توجهی در شکل صورت پیدا کرد. او برای جلوگیری از هرگونه تفاوت جنسیتی، مطالعه خود را محدود به پسران کرد. محدوده سنی ۸ تا ۱۲ سال به‌گونه‌ای انتخاب شد که پسران قبل از بلوغ بودند اما ۹۰ تا ۹۵ درصد رشد سر و رشد مغز را تکمیل کرده بودند.
آیا تشخیص اوتیسم از روی چهره امکان‌پذیر است؟
متخصصان مغز و اعصاب مدت‌ها است که تشخیص داده‌اند که بدشکلی‌های صورت، یا ویژگی‌های ناهنجار صورت در فرآیند رشد جنینی، به‌شدت با مسائل عصبی مرتبط هستند.
در سال ۱۹۶۴، دمیر و همکارانش هنگام مطالعه جنین‌های مبتلا به هولوپروسسفالی، عبارت چهره مغز را پیش‌بینی می‌کند را ابداع کرد. این یافته‌ها این واقعیت را نشان می‌دهد که مغز و مکانیسم‌های رشدی که صورت را شکل می‌دهند، به طور جدایی‌ناپذیری به هم مرتبط هستند و این نشان می‌دهد که تغییرات در یکی ممکن است تأثیر قابل‌توجهی بر دیگری داشته باشد. اختلالات طیف اوتیسم ناشی از ناهنجاری در مغز جنین است و این واقعیت که نوزادان اوتیسم دارای رشد صورت هستند نیز نشان می‌دهد که کودکان اوتیسم به طور قابل‌توجهی با کودکان عادی و بدون اختلال متفاوت هستند.
محققان برای تشخیص اوتیسم از روی چهره از چندین روش استفاده می‌کنند:
- ارزیابی دستی عکس‌های چهره دوبعدی که کاری زمان‌بر، فشرده و مستعد سوگیری و عدم دقت است.
- دوربین‌های سه‌بعدی.
- و الگوریتم‌های تخصصی در حال اجرا بر روی رایانه‌های قدرتمند، از جمله روش‌های رایج برای تشخیص نشانه های ظاهری اوتیسم است.
ویژگی‌های متمایزکننده چهره کودکان اوتیسم
آلدریج و همکارانش تفاوت‌های زیر را بین ویژگی‌های صورت کودکان اوتیسم و کودکان غیر اوتیسم مشاهده کردند؛
- کودکان دارای اوتیسم دارای صورت وسیع‌تری (پهن‌تری) از جمله چشم‌های درشت‌تر هستند.
- کودکان دارای اوتیسم دارای عرض دهان و فیلتروم (فاصله بین بینی و لب بالایی) پهن‌تری هستند.
- در کودکان اوتیسم کاهش قابل‌توجهی در فواصل خطی بین دو ابرو و فرورفتگی ابتدای بینی (نقاط سفید در تصویر) وجود دارد.
- کودکان دارای اوتیسم دارای ناحیه میانی کوتاه‌تری از صورت، از جمله گونه‌ها و بینی هستند.
- افزایش قابل‌توجه در فواصل خطی که نقاط دهان را با ناحیه تحتانی بینی متصل می‌کند در کودکان اوتیسم قابل مشاهده است.
نتیجه‌گیری
در سال‌های اخیر برخی متخصصان عنوان می‌کنند در تشخیص اختلال اوتیسم به چنان مهارت باورناپذیری دست‌یافته‌اند که با نگاه‌کردن به چهره کودکان هم می‌توانند اوتیسم را تشخیص دهند و متأسفانه بسیاری از والدین نیز با این استدلال به این متخصصان مراجعه می‌کنند تا از این توانمندی غیرعادی آن‌ها استفاده کنند؛ اما دکتر الدریج که پژوهشگر در این زمینه است چنین ادعایی ندارد و علت غایی پژوهش خود را نه تشخیص اوتیسم بلکه یافتن علت اختلال و مشخص نمودن دوره بروز این اختلال در دوره جنینی می‌داند و پس از انجام این پژوهش عنوان می‌کند که ما اکنون یک گام به آنچه باعث اوتیسم می‌شود نزدیک شده‌ایم، هرچند نیم‌نگاهی هم به تشخیص اختلال و مشخص‌کردن ویژگی‌های بالینی دارد، ولی برای این تشخیص از مجهزترین دستگاه‌های تصویربرداری و پیشرفته‌ترین نرم‌افزارها استفاده می‌کند و به چشم‌ها اکتفا نمی‌کند.
صدای اوتیسم می‌کوشد تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان دارای اختلال اوتیسم فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش برای نحوه ی برقراری ارتباط با کودک اوتیسم خود دارید، می‌توانید از طریق شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.