پرسش های رایج اوتیسم
علت اوتیسم چیست؟
بر اساس دیدگاههاي موجود درباره سبب شناسی این اختلال میتوان گفت که دانشمندان تاکنون نتوانسته اند علت بروز اختلال طیف اوتیسم را به طور دقیق کشف کنند؛ هرچند آنها به‌طور ناهماهنگی مشخص کرده اند که عوامل متعددی مانند عوامل ژنتیکی، وراثت، مشکلات محیطی، سبک زندگی و … میتوانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند. اما آنچه نمایان است این است که این اختلال با انحراف در تحول طبیعی دستگاه عصبی (ارتباطات عصبی) در دوران اولیه رشد (کودکی) همراه است.
پسر من تنهایی بازی میکند، آیا اوتیسم دارد؟
ما تنها براساس یک نشانه تشخیص اوتیسم نمیدهیم.
تنهایی بازی کردن در سنین خاصی مشکل تلقی نمیشود، اما اگر کودک شما با هیچ کودک دیگری ارتباط برقرار نمیکند، روش های خاصی برای بازی دارد، وسایلش را شریک نمیشود، به اسمش واکنشی ندارد، علاقه مندی های محدود و تکراری دارد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
آیا اختلال طیف اوتیسم درمان دارد؟
اوتیسم یک اختلال رشدی عصبی است. علائم این اختلال در سنین کودکی و در حدود 3 سالگی خود را نشان می‌دهد. شدت و علائم این اختلال در هر فردی متفاوت است. علت اصلی به‌وجودآمدن اختلال اوتیسم مشخص نیست. اصلی‌ترین و کلیدی‌ترین نکته در درمان و آموزش کودک دارای اوتیسم شروع بهنگام توان‌بخشی‌ها است.
آیا اختلال طیف اوتیسم از طریق آزمایش خون، قابل‌تشخیص است؟
تست‌های تشخیصی رایج و آزمایش خون به‌عنوان راه‌های تشخیصی اوتیسم در مرحله‌ی تحقیق و آزمایش هستند و تا به امروز نمی‌توان از طریق این آزمایش‌ها اختلال اوتیسم را تشخیص داد.
رژیم خوراکی خاصی برای کودکان با اختلال طیف اوتیسم وجود دارد؟
قطعاً رژیم غذایی خاصی برای این اختلال وجود ندارد، اما بهتر است از خوراکی‌های محرک همچون، کافئین‌ها و مواد افزودنی غیرطبیعی اجتناب شود. ویتامین‌ها و میوه‌ها و سبزیجات طبیعی، مواد معدنی و پروبیوتیک‌ها مفید هستند. البته نکته‌ی مهم، توجه به علایق و بررسی وضعیت پردازش حسی کودک به‌ویژه، حواس چشایی و بویایی و وضعیت دهانی او است.
اختلال طیف اوتیسم چگونه قابل‌تشخیص است؟
بر اساس علائم بالینی اختلال طیف اوتیسم در سنین کودکی و در حدود 3 سالگی قابل‌شناسایی است. همچنین از طریق تست‌های غربالگری و تشخیصی مانند: گارس [1]3، ام چت[2] قابل‌تشخیص است.
بهترین درمان برای اختلال طیف اوتیسم چیست؟
در حال حاضر هیچ درمان خاصی برای اوتیسم وجود ندارد، اما مداخلات بسیاری برای استفاده و توانبخشی وجود دارد. این مداخلات میتوانند برخی علائم را کاهش دهند و توانایی شناختی و مهارت‌های کودک را افزایش دهند. درمان‌هایی همچون: کار و گفتاردرمانی، حسی و حرکتی و رفتاری – شناختی از جمله درمان‌های مؤثر در توانبخشی این کودکان است.
آیا با بالارفتن سن کودک، اوتیسم او از بین می‌رود؟
در واقع پاسخ قطعی به این سؤال ” خیر” است. علائم اوتیسم در اوایل کودکی شروع می‌شود و در طول زندگی ادامه می‌یابد. طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی رهاشدن از اوتیسم با بزرگ‌شدن، غیرممکن است.
آیا اختلال طیف اوتیسم با دارو درمان می‌شود؟
“هیچ دارویی برای درمان اختلال طیف اوتیسم وجود ندارد”. داروها تنها میتوانند نشانه‌های جانبی این اختلال را کاهش دهند. اختلال طیف اوتیسم اختلالی است که کودک با آن متولد می‌شود، با آن رشد کرده و بزرگ می‌شود و در تمام مراحل زندگی اوتیسم همراه کودک می‌ماند. داروهای مختلفی برای کودکان طیف اوتیسم تجویز می‌شود که بعضی از علائم را کاهش می‌دهند؛ اما هیچ‌کدام نمی‌توانند علت اوتیسم را از بین ببرند و اوتیسم را درمان کنند.
بهترین زمان دریافت خدمات برای کودکان با اختلال طیف اوتیسم چه زمانی است؟
در درمان اختلال طیف اوتیسم آنچه که اهمیت ویژه‌ای دارد شروع زودهنگام درمان است. کودکان با اختلال طیف اوتیسم در صورت تشخیص سریع‌تر و آغاز درمان به‌موقع میتوانند تا حدود زیادی چالش ها را جبران کنند.
علائم دقیق بالینی برای تشخیص اختلال طیف اوتیسم چیست؟
نمی‌توانیم تنها بر اساس یک نشانه تشخیص اختلال طیف اوتیسم بدهیم اما در منابع دو حوزه‌ی اصلی برای نشانه‌های اوتیسم وجود دارد که شامل نقص در ارتباطات و روابط اجتماعی و علایق محدود و تکراری است. اگر کودک شما با هیچ فرد دیگری ارتباط برقرار نمیکند، روش‌های خاصی برای بازی دارد، به اسمش واکنشی ندارد، علاقه‌مندی‌های محدود و تکراری دارد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
آیا اوتیسم قابل‌انتقال به غیر است و واگیر دارد؟
برخی از والدین در مورد ارتباط فرزندانشان با کودکان با اختلال طیف اوتیسم، نگران هستند. اما اوتیسم قابل‌انتقال نیست و نمیتواند از فردی به سایر افراد سرایت کند. حتی درصورتی‌که کودک شما به طور مداوم با کودک طیف اوتیسم در ارتباط باشد هم نمیتواند دچار اوتیسم شود.
چگونه میتوان از بروز اختلال طیف اوتیسم جلوگیری کرد؟
متاسفانه اختلال طیف اوتیسم در دوران بارداری یا پیش از آن قابل تشخیص نیست. این اختلال معمولاً در حدود دو سالگی مشخص می‌شود. اما سن پدر و مادر و سابقه خانوادگی در بررسی احتمال بروز اختلال نقش دارند. مهم است که غربالگری‌های ژنتیک حتماً انجام شوند و مادر نیز در دوران بارداری در معرض تشعشعات و سموم نباشد. مصرف سیگار، مواد مخدر و الکل هم در دوران بارداری می‌تواند آسیب‌زا باشد. شرایط حین زایمان و رعایت کلیه ملاحظات پزشکی و دقت در انجام درست زایمان بدون آسیب زدن به کودک مهم هستند.
روند درمانی کودکان اوتیسم بعد از تشخیص چگونه است؟
در صورتی که روان‌پزشک یا متخصص اطفال تشخیص اوتیسم را در کودک اعلام کرد، کودک باید مورد ارزیابی جامع رشدی قرار بگیرد و با توجه به جایگاه او در اختلال طیف اوتیسم (شدید، متوسط و خفیف)، انواع رویکردهای درمانی اعم از کاردرمانی، گفتاردرمانی، رفتاردرمانی، روان‌درمانی و دارودرمانی به‌کارگرفته خواهد شد.
نتایج بلندمدت برای نوجوانان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم چیست؟
با توجه به اینکه اختلال طیف اوتیسم مادام‌العمر است، فرد در نوجوانی و بزرگسالی نیز این اختلال را خواهد داشت. هرچقدر مداخله زودتر انجام شود، پیشرفت‌ها بیشتر خواهد بود بسته به شدت اختلال فرد، شاید از علائم اختلال در نوجوانی و بزرگسالی کاسته شود.
آیا ورزش برای کودکان اوتیسم مفید است؟
ورزش برای همه مفید است، اما باید به وضعیت کودک هم توجه داشت و ورزش‌هایی انجام داد که مناسب توانایی کودک باشد و برای او خطری هم به همراه نداشته باشد. میتوان ورزش‌های گروهی برای تقویت مهارت‌های اجتماعی کودک انجام داد یا ورزش‌هایی که برای انسجام حسی و حرکتی کودک و بهبود مهارت‌های ادراکی و حرکتی مفید باشند را مدنظر قرار داد. شنا کردن و یوگا از جمله ورزش‌های مناسب این کودکان است که البته باید تحت نظر متخصص انجام شود.
اگر یک بچه اوتیسم داشته باشم، در بارداری‌های بعدی هم خطر اوتیسم وجود دارد؟
تحقیقات نشان داده است که احتمال ابتلای اوتیسم و یا سایر اختلالات تکاملی در صورتی که فرزندی اوتیسم داشته باشد، در فرزندان بعدی هم وجود دارد. با این حال باید حتماً قبل از بارداری با متخصصین ژنتیک مشورت‌های لازم انجام شود و عوامل مختلفی مثل تاریخچه خانوادگی و کلیه احتمالات مدنظر قرار بگیرد.
آیا بچه اوتیسم به مدرسه عادی می‌رود؟
اینکه بچه اوتیسم به مدرسه عادی برود یا نه تا حد زیادی بستگی به سطح اختلال او دارد. کودکان دارای اوتیسم خفیف گاهاً میتوانند با کودکان بدون اوتیسم به مدرسه بروند.
آینده فرزندم چه می شود؟
یکی از نگرانی‌های عمده والدین پس از تشخیص اوتیسم، آینده فرزند است. با تشخیص اوتیسم، والدین استرس و نگرانی‌های زیادی دارند و برای همین توصیه می‌شود که والدین و یا مراقبین کودک همواره تحت نظارت روانشناس یا مشاور باشند. آنها نیاز به زمانی برای خودشان دارند و همچنین باید بتوانند روحیه خود را در مراقبت از کودک اوتیسم حفظ کنند. وجود بستگان دلسوز، ایجاد گروه حمایتی در بین والدین و آشنایان یا دوستان، تلاش برای پیشرفت کودک و انجام مداخلات درمانی، همه میتوانند نگرانی از آینده را کمتر کنند.
انزوای والدین اوتیسم، یکی از دلایل نگرانی آنها است برای همین بهتر است با حفظ گروه‌های دوستی و خانوادگی مطمئن، شبکه‌ای از روابط پایدار ایجاد کنید و در عین حال، دست از تلاش و امیدواری برندارید. شما در این مسیر تنها نیستید.