تاثیر آموزش مهارت های خودیاری بر بهبود استقلال کودکان اوتیسم

آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم، یکی از کارهایی است، که حتما باید در فهرست بایدهای خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم، قرار بگیرد. از جمله دغدغه‌های همیشگی خانواده‌ها و مراقبین کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم، دستیابی این کودکان به استقلال است.

دستشویی رفتن به تنهایی، بستن دکمه‌ها، خوردن غذا و توانایی انجام کارهای شخصی به تنهایی، در صورتی که کودک از آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم برخوردار شود، رویا نبوده و قابل دستیابی است. آموزش این مهارت‌ها، باید در سنین پایه کودک که مغز انعطاف بیشتری دارد و سن طلایی کودک است انجام شود و هرچه دیرتر آموزش شروع شود، دستیابی به نتایج مطلوب هم دشوارتر خواهد بود. در ادامه ضمن بررسی روش‌های نوین آموزش مهارت‌های خودیابی به کودکان اوتیسم، چالش‌ها و فرصت‌های آموزش مهارت‌ها را هم بررسی خواهیم کرد.

روش های نوین آموزش مهارت های خودیاری به کودکان اوتیسم

یکی از اصولی که در درجه اول، باید در آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم توسط خود خانواده مدنظر قرار گیرد، نقش مهم مراقبین در این فرآیند است. در روش‌های نوین بر کار تیمی و همکاری والدین با درمانگران، تاکید زیادی می‌شود. مهم است که مراقب مراحل انجام هر کاری را، برای کودک خود توضیح دهد و دلیل آن را به وی بگوید. با توجه به حساسیت‌های کودکان اوتیسم، به محرک‌های مختلف نور و صدا و بافت‌ها و برخی خوراکی‌ها، باید محیط زندگی این کودکان، با توجه به شرایط آنها تطبیق پیدا کند. حفظ روتین همچنین به شما کمک خواهد کرد، تا به کودکان در اخذ مهارت‌های خودیابی کمک کنید. سعی کنید تا جای ممکن، از تغییرات اجتناب کنید.

تشویق و پاداش در آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم، نقش بسزایی دارد. پاداش باید مناسب عمل انجام شده باشد و با توجه به تعدد اصول آموزشی و کارهایی که نیاز به استقلال در کودک دارند، بهتر است پاداش هر کار بیش از اندازه نباشد که فرآیند کار را با مشکل مواجه کند. در ابتدای شروع آموزش با دخیل کردن کودک در کارهای ساده‌ای که به آنها مسلط است، حس مسئولیت‌پذیری را در وی تقویت کرده و اعتماد به نفسش را افزایش دهید.

چالش ها و فرصت های آموزش مهارت ها

چالش‌های آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم کم نیستند. این آموزش‌ها نیاز به صبر و حوصله زیاد شما دارند. شما و تیم درمانگران باید بارها و بارها کاری مثل بستن کفش یا گرفتن قاشق را با شیوه‌های آموزشی مختلف تمرین کنید تا استقلال در این فعالیت کسب شود. باید تلاش شود تا مهارتی مثل گرفتن قاشق و چنگال که در موسسه آموزشی یا خانه کسب شده، در خانه دوستان و بستگان یا رستوران هم تمرین شود تا قابل تعمیم به محیط‌های دیگر هم باشد. در عین حال ضعف در مهارت‌های تقلیدی، مشکلات حسی و حرکتی و بی‌توجهی کودکان، فرآیند آموزش را با چالش‌های زیادی همراه می‌کند که نیاز به تمرین و ممارست فراوان خواهد داشت.

نقش بازی های آموزشی در تقویت مهارت ها

بازی‌درمانی یکی از محبوب‌ترین شیوه‌های آموزش بین مربیان، خانواده‌ها و خود کودکان اوتیسم است. یکی از شیوه‌های موثر آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم هم بازی‌درمانی و آموزش اصول از طریق بازی است. از جمله کارکردهای مهم بازی‌های آموزشی تقویت مهارت‌های ارتباطی کودک است. در کودکانی که در برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی مشکل دارند، مهارت‌های ارتباطی از طریقبازی‌های مختلف آموخته می‌شود. انواع بازی‌ها می‌توانند در پرورش مهارت‌های مختلف نقش داشته باشند. مثلا پازل‌ها علاوه بر کمک به بهبود مهارت حل مسئله، در پرورش مهارت‌های حرکتی ظریف هم نقش دارند. لگو هم مثل پازل‌ به بهبود این مهارت‌ها کمک می‎کند.

بازی‌های وانمودی هم از دیگر بازی‌هایی هستند که برای رشد مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی کودکان، مثل تمرین نوبت گرفتن، به اشتراک گذای و استفاده از نشانه‌های اجتماعی مناسب کاربرد دارند و در آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم کمک‌کننده هستند. بازی‌های حرکتی و ورزشی هم نقش موثری در بهبود مهارت‌های حرکتی درشت کودکان دارند.

آموزش مهارت های زندگی روزانه به کودکان اوتیسم: رویکردهای عملی و موثر

تسلط بر مهارت‌های زندگی روزانه برای استقلال فرد در محیط‌های مختلف و افزایش اعتماد به نفس او اهمیت زیادی دارد. این مهارت‌ها بسته به توان کودک و جایگاه او در طیف اختلال اوتیسم، می‌تواند از شستن دست و مسواک زدن شروع شده تا مدیریت مالی و خرید کردن و آشپزی برسد. در آموزش مهارت‌های زندگی روزانه در درجه اول باید اولویت‌ها و توانایی‎‌های فرد و اطرافیانش مدنظر قرار گیرد. همچنین ضرورت دارد تا خانواده و تیم درمانی همچون روانشناس و کاردرمانگر و گفتاردرمانگر کودک همه باهم برای بهبود و تقویت مهارت‌ها کمک کنند تا آموزش همراستا باهمدیگر باشد.

در آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم باید در درجه اول مهارت آموزشی به مراحل کوچکتر خرد شود. هر مرحله به صورت جداگانه آموزش داده شود تا فرد به آن تسلط کامل پیدا کند. در فرآیند آموزش از ابزارها و امکانات مختلف دیداری حتما استفاده کنید. تصاویر، نمودارها، چکلیست‌ها همه به کودکان در فهم شرایط کمک بسزایی می‌کنند. حتما پاداش را فراموش نکنید.

تاثیر برنامه های آموزشی مبتنی بر مهارت های خودیاری در کودکان اوتیسم

آموزش مهارت های خودیاری اوتیسم هرچقدر دشوار و زمان‌بر باشد، اما خروجی موثری برای خانواده و خود فرد دارد. با افزایش استقلال کودک اعتماد به نفس او بیشتر شده و توانمندی‌هایش هم افزایش خواهد یافت. بار انجام بسیاری از کارهای کودک که بر دوش مراقبین است هم کم شده و کودک به سمت استقلال بیشتر خواهد رفت. هرچقدر برنامه‌های آموزشی کودکان اوتیسم به وابستگی کمتر آنها کمک کند و استقلالش را بیشتر کند، مخارج درمانی هم کمتر خواهد شد.

صدای اوتیسم می‌کوشد تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان دارای اختلال اوتیسم، فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش برای نحوه ی برقراری ارتباط با کودک اوتیسم خود دارید، می‌توانید از طریق شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.