انواع سطوح اوتیسم چیست؟ اختلال طیف اوتیسم (ASD)، یک تفاوت عصبی-رشدی است، که میتواند به اشکال مختلف ظاهر شود. در کتاب راهنمای تشخیصی، و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم، معیارهای تشخیصی این اختلال، براساس عملکرد در دو حوزه، عنوان شد:
- ارتباط اجتماعی
- علایق محدود/ رفتارهای تکراری
این معیارها بیان میکنند، که ممکن است برخی از افراد با اختلال طیف اوتیسم، در انجام برخی فعالیتها، نیازمند حمایت باشند، و در عین حال برخی دیگر، به طیف وسیعی از حمایتها، بهسبب تفاوت در عملکردشان، نیازمند باشند. هنگام تشخیص این اختلال، پزشکان سطوحی از اختلال طیف اوتیسم را، تعیین میکنند، که به فرد کمک کنند، تا میزان حمایتی را، که برای او مناسب است دریافت کند.
این سطوح، برحسب عملکرد کودک در مهارتهای مختلف (عملکرد پایین در مقابل عملکرد بالا)، تعیین میشوند. آگاهی از این سطوح مهم است، زیرا بر زندگی افراد، با اختلال طیف اوتیسم، تأثیر میگذارد. این سه سطح را، میتوان بهعنوان سکوی پرشی، برای درک بهتر اینکه افراد اوتیسم، عملکردهای متفاوتی دارند، استفاده کرد.
مطلب پیشنهادی: اوتیسم چیست؟
انواع سطوح اوتیسم
هر فرد با اختلال طیف اوتیسم، در هر سه سطح (1، 2، 3)، بسته به میزان عملکرد خود، دارا بودن ویژگیهای اوتیسم، و میزان حمایتی که در زندگی روزمره خود، به آن نیاز دارد، شناسایی میشوند.
اختلال طیف اوتیسم بر نحوه رفتار، تجربه جهان و ابراز وجود شخص، تأثیر میگذارد. درحالی که ممکن است، افراد اوتیسم، دارای ویژگیهای مشابهی با یکدیگر باشند، اما هر فرد با اختلال اوتیسم، با دیگری متفاوت است، و همچنین نحوه عملکرد آنها نیز، متفاوت است.
سه سطح اختلال طیف اوتیسم، به ارائهدهندگان خدمات کمک میکند، تا درمانهای مناسب را، براساس نیازهای منحصربهفرد هر کودک اوتیسم، ارائه کنند. این درمانها، میتوانند به فرد با اختلال طیف اوتیسم، کمک کنند، تا از نقاط قوت خود، نهایت استفاده را ببرد، و مهارتهای اجتماعی، زبانی و شغلی خود را، بهبود ببخشد.
مهم است که در نظر بگیرید، که ویژگیها و تجربیات واقعی افراد اوتیسم، به اندازه سطوح، واضح و دقیق نیست. بسیاری از افراد اوتیسم، دارای ترکیب گستردهای، از صفات مرتبط با سطوح مختلف هستند، بنابراین این طبقهبندیها، خارج از بخشهای پزشکی، و آموزشی مفید نیستند.
سطح 1: نیازمند حمایت حداقلی
سطح یک اختلال طیف اوتیسم، یا اوتیسم علمکرد بالا، افرادی را توصیف میکند، که به حمایت زیادی نیاز ندارند. افراد با اختلال طیف اوتیسم، در سطح یک ممکن است، در برقراری ارتباط با افراد بدون اختلال، از جمله همسالان خود، دارای مشکل باشند. برایمثال، ممکن است در زمان مناسب، حرف درست را نگویند، یا نتوانند نشانههای اجتماعی، و زبان بدن را بخوانند.
فردی که دارای برچسب سطح یک اختلال طیف اوتیسم است، معمولاً قادر است در اکثر مواقع، با جملات کامل ارتباط برقرار کند، اما ممکن است در برقراری ارتباط طولانی، و مکالمات اجتماعی، با افراد بدون اختلال، دارای مشکل باشد. آنها احتمالاً، دارای اضطراب اجتماعی هستند، و ممکن است فرسودگی شغلی، ناشی از نقاب زدن طولانی مدت، یا رفتارهای عصبی را، تجربه کنند.
آنها همچنین ممکن است، در حرکت از یک فعالیت به فعالیت دیگر، یا امتحان کردن چیزهای جدید، دارای مشکل باشند. علاوهبراین، آنها ممکن است در مهارتهایی، همچون سازماندهی، و برنامهریزی دارای مشکل باشند، و استقلال آنها ممکن است، با انتظارات جامعه، برای افراد بدون اختلال هم سنشان، متفاوت باشد.
سطح 2: نیازمند حمایت قابلملاحظه
افراد با اختلال طیف اوتیسم سطح 2، نسبت به افرادی که در سطح یک شناسایی شدند، موقعیت سختتری، برای پنهان کردن ویژگیهای خود دارند، و ممکن است برقراری ارتباط یا اجتماعیشدن، به روشهایی که توسط جامعه، در افراد بدون اختلال پذیرفته یا درک شد، برایشان سخت باشد. سطح دو اختلال طیف اوتیسم، شامل افرادی میشود، که علایق بسیار خاصی دارند، و رفتارهای تکراری انجام میدهند، که از رفتارهای پذیرفته شده، و افراد بدون اختلال دور است، یا در فضاهایی ظاهر میشوند، که افراد نوروتیپیک (بدون اختلال)، آن را ناهمخوان با شرایط، یا موقعیتهای محیطی، میدانند.
بهعنوانمثال، یک کودک یا بزرگسال، با اختلال طیف اوتیسم، ممکن است در طول یک کلاس یا جلسه، به جلو و عقب برود، یا یک کلمه را بارها، و بارها بگوید. این رفتارها، نوعی تحریک یا خودتحریکی هستند، که افراد اوتیسم از آنها، برای تنظیم درونی خود (خودتنظیمی)، استفاده میکنند. افراد بدون اختلال، از زمزمهکردن، ضربهزدن به پاها یا انگشتان خود، رقصیدن و … برای خودتنظیمی، و آرامسازی خود، استفاده میکنند.
یکی از دلایلی که افراد اوتیسم، بیشتر خودتحریکی و خودآرامسازی میکنند، این است که در محیط و جامعه ما، شرایطی برای افراد با اختلال فراهم نیست. ازاینرو، قواعدی که، معمولاً توسط زیرساختهای اجتماعی، برای افراد بدون اختلال ایجاد میشود، باید توسط افراد اوتیسم، و عزیزانشان مدیریت شوند. افراد اوتیسمی، که ویژگیهای سطح 2 و 3 را دارند، بار بیشتری از خودتنظیمی را، به دوش میکشند.
سطح 3: نیازمند حمایت شدید
افراد با اختلال اوتیسم در سطح 3، به بیشترین حمایت نیاز دارند، و متعاقباً در معرض خطر بسیار بالایی، برای بیتوجهی، سوءاستفاده و تبعیض، قرار دارند. این دسته از افراد، دارای بسیاری از ویژگیهای مشابه، با تشخیصهای سطح 1 و 2 هستند، اما بهطور کامل، قادر به پنهان کردن نیستند، و بار بسیار بالایی، از خودتنظیمی را، بهدوش میکشند.
مشکلات ابراز خود، هم بهصورت کلامی، و هم با زبان بدن، یا حالات چهره، میتواند انجام وظایف روزمره زندگی، تعامل اجتماعی، و مقابله با تغییر تمرکز، یا مکان را، برای این افراد، بسیار دشوار کند. برخی از این مشکلات را، میتوان با دسترسی زودهنگام، به روشهای ارتباطی تقویتی، و جایگزین (AAC)، کاهش داد؛ زیرا ارتباطات، یک حق انسانی است، که همه دسترسی به آن را دارا باشند، حتی اگر فردی دارای توانایی صحبتکردن، نباشد.
تکرار دائم برخی رفتارها، یکیدیگر از ویژگیهای افراد، در سطح 3 اختلال طیف اوتیسم، است. فردی با تشخیص سطح 3 اختلال طیف اوتیسم، احتمال بیشتری دارد، که دارای تفاوتهای ارتباطی باشد، و به ندرت ممکن است، تعامل را آغاز کند. بهخصوص با افراد همسن خود. آنها همچنین، انجام بازیهای موازی، (بازی در کنار سایر کودکان، اما بدون توجه به بازی، یا عدم نشان دادن علاقه به تعامل با آنها)، را ترجیح میدهند.
آیا انواع سطوح اوتیسم خطرناک است؟
همواره سوالهایی همچون، آیا اوتیسم خطرناک است؟، آیا اوتیسم ژنتیکی است؟، آیا اوتیسم قابل درمان است؟ و …، در ابتدای تشخیص، برای خانوادهها مطرح میشود، که پاسخ به آن قطعاً “نه” است.
اوتیسم، اختلالی خطرناک نیست؛ با اینحال، پزشک در صورت لزوم، و برای کنترل برخی از ویژگیهای اختلال، و سایر مشکلات رفتاری جدی، ممکن است داروهایی تجویز نماید. در نتیجه با تشخیص به موقع، و ارائه حمایت مناسب، افراد طیف اوتیسم یاد میگیرند، که رفتارهای تکانشی خود را، تا حد زیادی مدیریت کنند، و بتوانند در اجتماع، دارای حضور مناسبی باشند.
درحالحاضر، هیچ درمان استانداردی، برای اختلال طیف اوتیسم، وجود ندارد؛ اما راههای زیادی، برای کمک به کاهش علائم، و بهحداکثر رساندن توانمندیهای فرد اوتیسم، وجود دارد. افرادی که با اختلال طیف اوتیسم، شناسایی میشوند، درصورت دریافت بههنگام مداخلات، شانس بیشتری، برای استفاده از تمام تواناییها، و مهارتهای خود دارند.
مؤثرترین درمانها و مداخلات، اغلب برای هر فرد، متفاوت است. بااینحال، اکثر افراد با اختلال طیف اوتیسم، به برنامههای بسیار نظام مند، و تخصصی، بهترین پاسخ را میدهند. در برخی موارد، درمانها میتواند، علائم را تا حد زیادی، کاهش دهد، و به افراد با اختلال طیف اوتیسم، در انجام فعالیتهای روزانه، کمک کنند. تحقیقات نشان میدهند، که تشخیص زودهنگام و مداخلات بههنگام، احتمالاً تأثیرات مثبت عمدهای، بر علائم و مهارتهای بعدی، در افراد با اختلال طیف اوتیسم، دارد.
نتیجه گیری
از آنجا که ممکن است، علائم بین اختلال طیف اوتیسم، و سایر اختلالات، مانند اختلال بیش فعالی/ نقص توجه (ADHD)، دارای همپوشانی باشند، مهم است که درمان، به جای برچسب تشخیصی، بر نیازهای خاص فرد، متمرکز شود. از سری رویکردهای درمانی مناسب، برای اختلال طیف اوتیسم، میتوان به روشهای درمانی و مداخلات – مدیریت رفتاری، رفتاردرمانی شناختی، درمانهای آموزشی و مدرسه محور، درماندارویی، تغذیه درمانی، کاردرمانی، فیزیوتراپی، گفتار درمانی و … اشاره کرد.
صدای اوتیسم میکوشد، تا با ارائه کاملترین خدمات توانبخشی و آموزشی، مطابق با نیازهای هر کودک، زندگی شادتری برای کودکان دارای اختلال اوتیسم فراهم نماید. والد محترم، اگر نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر، درباره ی اوتیسم و یا نیاز به هرگونه آموزش، برای نحوه ی برقراری ارتباط، با کودک اوتیسم خود دارید، میتوانید از طریق شماره تلفنهای ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۱ و ۰۲۱۸۸۶۱۶۹۳۲ ، با ما در ارتباط باشید.