موسیقی درمانی
موسیقی‌درمانی می تواند مهارت های ارتباطی و اجتماعی کودکان اتیسم را بهبود بخشد.
موسیقی‌درمانی اولین‌بار در اوایل سال ۱۹۰۰ میلادی و در آمریکا برای کودکان با نیازهای ویژه مورداستفاده قرار گرفت. استفاده از این روش درمانی در سال‌های ۱۹۵۰ و ۱۹6۰ میلادی در بریتانیا رایج‌تر شد. موسیقی‌درمانی به کودکان اتیسم کمک می‌کند که تعاملات و مهارت‌های اجتماعی‌شان را بهبود بخشند.
انواع مختلفی از موسیقی‌درمانی وجود دارد. در اتیسم، موسیقی‌درمانی از فعالیت‌های موسیقایی مشارکتی استفاده می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی این کودکان را بهبود بخشد. موسیقی‌درمانی برای تمامی افراد در هر سنی و با هر سطحی از توانمندی مناسب است.
موسیقی‌درمانی چیست؟
موسیقی‌درمانی برای کسانی که نمی‌توانند به‌راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند می‌تواند یک روش معاشرت و تعامل با دیگران باشد. به‌جای استفاده از کلام در برقراری ارتباط، افراد می‌توانند مجموعه‌ای از فعالیت‌های موسیقایی مثل آوازخواندن، ساز زدن، شعر نوشتن و گوش‌کردن به موسیقی استفاده کنند. این فعالیت‌ها مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی مثل برقراری ارتباط، توجه مشترک و نوبت گرفتن را تقویت می‌کنند.
درمانگران می‌توانند از این فعالیت‌ها برای آموزش مهارت‌های جدید استفاده کنند. آنها می‌توانند مهارت‌های جدید را با سرنخ‌های موسیقی به کودکان آموزش دهند و وقتی کودک مهارت را فراگرفت، این سرنخ را حذف کنند. به‌مرور با حذف سرنخ‌ها مهارت‌های جدید به طور طبیعی فراگرفته می‌شوند.
برای کودکان اتیسم می‌توانیم شعری دررابطه‌با یک رفتار بخصوص بنویسیم. مثلاً شعری در مورد نوبت گرفتن. درمانگر شعر را با ملودی آهنگی که کودک به‌خوبی می‌شناسد و با آن آشناست می‌خواند. هدف از انجام این کار جلب‌توجه کودک است. درمانگران معتقدند که برخی افراد اوتیسم ممکن است به کلماتی که با آواز خوانده می‌شود بیشتر از کلماتی که در حالت عادی صحبت می‌شود، توجه کنند.
موسیقی‌درمانی شامل چه مواردی می‌شود؟
موسیقی‌درمانی معمولاً چهار مرحله دارد:
- ارزیابی: درمانگر کودک را ارزیابی می‌کند تا نیازهای او را تشخیص دهد. ازآنجایی‌که موسیقی‌درمانی همراه با مداخلات درمانی دیگر اتفاق می‌افتد؛ باید درمانگر نظر سایر درمانگران و پزشک کودک را پرسیده و روند درمان را همسو با آنها پیش ببرد (یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که باید در جلسه ارزیابی و پیش از آغاز موسیقی‌درمانی پرسیده شود مربوط به پرونده پزشکی کودک است، درمانگر باید از بیماری‌های همراه اتیسم و داروهایی که کودک مصرف می‌کند به‌خصوص احتمال تشنج کودک حین جلسه، آگاهی کامل داشته باشد).
- هدف‌گذاری: یک برنامه مخصوص کودک و نیازهای خاص هر کودک باید نوشته شود تا دیدگاه کاملی نسبت به فرایند درمان داشته باشیم.
- فعالیت‌ها: جلسات درمانی شامل فعالیت‌هایی است که متناسب با نیازهای کودک طراحی شده است. این فعالیت‌ها شامل شعر نوشتن، رقصیدن با آهنگ، ساز نواختن، گوش‌کردن به موسیقی و انجام کارهای گروهی می‌شود.
- ارزیابی: برنامه درمانی باید مرتباً ارزیابی شود تا از مفیدبودن آن اطمینان حاصل کنیم. در صورت احساس نیاز می‌توانیم برنامه درمانی را متناسب با نیاز کودک و خواست خانواده تغییر دهیم.
جلسات موسیقی‌درمانی می‌تواند به شکل فردی یا گروهی باشد.
جلسات موسیقی‌درمانی معمولاً یک روز در هفته و به مدت ۲۰ الی ۲۵ دقیقه است. مدت‌زمان جلسات بنا به نیاز کودک می‌تواند تغییر کند.
آیا موسیقی‌درمانی برای کودکان اتیسم مفید است؟
پژوهش‌ها حاکی از آنند که موسیقی‌درمانی می‌تواند به بهبود و تقویت مهارت‌هایی مانند توجه اشتراکی، ارتباط و بازی کردن کودک اتیسم کمک کند. اثرگذاری این درمان ممکن است در کودکان اتیسم و کودکانی که ناتوانی ذهنی دارند بیشتر از کودکان با رشد عادی باشد.
جلسات موسیقی‌درمانی می‌تواند در کلینیک، در خانه و یا حتی در مدرسه و در محیط‌های آموزشی برگزار شود. بر خلاف سایر درمان‌های مخصوص کودکان با اختلال اتیسم، این درمان نیازی به مداخله مستقیم والدین ندارد و تمامی فعالیت‌ها در جلسات درمانی انجام می‌شود.