مشکلات خواب در کودکان اوتیسم چیست؟ در این مقاله یک مشاور خواب اطفال نکاتی را برای به دست آوردن استراحتی که کودک شما نیاز دارد به اشتراک گذاشته است. چه کودک شما یک کودک نوپا یا یک نوجوان باشد، این احتمال وجود دارد که در صورت بروز مشکلاتی در خواب، مصرف “ملاتونین” توسط پزشک متخصص به آن‌ها تجویز شده باشد. 

این یک توصیه بسیار رایج برای افرادی است که برای خوابیدن مشکل دارند؛ به‌ویژه برای افراد در طیف اوتیسم. تجویز مصرف ملاتونین معمولاً اولین قدمی ‌است که متخصصان پزشکی قبل از تجویز سایر داروهای خواب برمی‌دارند.

مشکلات خواب در کودکان اوتیسم

برخی از والدین ممکن است ایده استفاده از یک هورمون مصنوعی برای کمک به خواب کودک خود را دوست نداشته باشند. دیگران ممکن است به دنبال راه حلی برای کمک به فرزندشان باشند که فقط یک یا دو ساعت دیگر استراحت کند. این مقاله به شما به‌عنوان والدین و مراقب، همه چیزهایی را که باید بدانید تا بهترین تصمیم را برای فرزند با اختلال اوتیسم خود بگیرید، ارائه می‌دهد.

ملاتونین چیست؟

ملاتونین هورمونی است که بدن ما به طور طبیعی برای خوابیدن تولید می‌کند. همان‌طور که روز به پایان می‌رسد، بدن ما ملاتونین بیشتری را به سیستم عصبی ما پمپ می‌کند و باعث می‌شود احساس خواب‌آلودگی کنیم. در ابتدا شب، سطح ملاتونین به اوج خود می‌رسد و سپس با ادامه شب به تدریج کاهش می‌یابد. ملاتونین به مغز ما در خوابیدن کمک می‌کند و همچنین زمان روز، تغییرات فصلی و موارد دیگر را نیز به ما اطلاع دهد.

در برخی موارد، مکمل ملاتونین می‌تواند به افرادی که به دلیل اختلالات محیطی موقتاً در خوابیدن مشکل دارند، کمک کند؛ این موارد می‌تواند شامل سفر، استرس، تغییر در برنامه‌های روزانه و موارد دیگر باشد. ملاتونین برای استفاده موقت برای کودکان، چه کودکان در حال رشد و چه کودکانی که دارای اختلالات عصبی-رشدی، مانند اوتیسم هستند، بی‌خطر است و برای درمان تعدادی از مشکلات خواب از جمله بی‌خوابی نیز تجویز می‌شود.

آیا بی‌خوابی در اوتیسم رایج است؟

تخمین زده می‌شود که 50 تا 80 درصد از افراد با اختلال طیف اوتیسم در خوابیدن مشکل دارند. اینکه آیا آن‌ها بی‌خوابی دارند بستگی به شدّت اختلالات خواب دارد. اگر موارد زیر حداقل سه بار در هفته به مدّت یک ماه اتفاق بیفتد، معمولاً بی‌خوابی در نظر گرفته می‌شود: 

1. مشکل در به خواب رفتن یا حفظ خواب در طول شب، 

2. مشکل در خوابیدن با وجود شرایط ایده‌آل (محیط، روال، فعالیّت‌بدنی و غیره) 

3. اختلال در توانایی‌های روز به دلیل کمبود خواب.

این‌ها مشکلات خواب رایج برای کودکان و بزرگسالان با اختلال طیف اوتیسم هستند و راه‌های مختلفی برای درمان آن وجود دارد، از جمله استفاده از ملاتونین. اگرچه اثرات استفاده طولانی‌مدّت هنوز مشخص نشده است، امّا مطالعات نشان داده‌اند که ملاتونین برای برخی افراد می‌تواند مفید باشد.

آیا استفاده از ملاتونین برای افراد با اختلال طیف اوتیسم بی‌خطر است؟

به طور کلی توافق بر این است که در کوتاه‌مدّت، ملاتونین می‌تواند به مشکلات خواب کمک کند. این می‌تواند ابزار بسیار مفیدی باشد تا به کودک شما کمک کند پس از یک شب بی‌خوابی، در لحظاتی با استرس زیاد، به حالت اوّلیه بازگردد و پس از تغییر منطقه زمانی به مسیر خود بازگردد.

با این حال، ملاتونین اغلب به عنوان یک درمان “سریع و مناسب” توصیه و فروخته می‌شود. وقتی خسته شدید، تقریباً هر کاری برای بهتر خوابیدن خود یا فرزندتان انجام خواهید داد. در چنین شرایطی معمولاً توصیه‌های بهداشتی‌ قبل از خواب حتی در نظر گرفته نمی‌شود. اگرچه حفظ بهداشت خواب خوب نیاز به زمان و صبر دارد، امّا به یاد داشته باشید که ملاتونین نمی‌تواند جایگزین عادات خوب خواب شود. اینجاست که رویکردهای رفتاری برای کمک به خواب کودکان می‌تواند مؤثرتر از تجویز ملاتونین باشد.

تاریخچه ملاتونین

در یک مطالعه در سال 2017، مشخص شد که محصولات ملاتونین بدون نسخه در ایالات متحده ممکن است حاوی مقداری نباشد که تبلیغ شده است. هنگام آزمایش، سطوح ملاتونین از 83٪ تا 47٪ با توجه به دوز متفاوت بود. برای یک کودک، این بدان معنی است که آن‌ها تقریباً هیچ افزایشی ملاتونین دریافت نمی‌کنند یا به طور قابل‌توجهی بیشتر از آنچه که باید به تناسب سن خود دریافت می‌کنند. 

در یک مثال، محققان یک قرص جویدنی را برای بچه‌ها آزمایش کردند که قرار بود 1.5 میلی‌گرم ملاتونین داشته باشد که در واقع 9 میلی‌گرم ملاتونین داشت. بدون دانستن اثرات طولانی‌مدّت استفاده از ملاتونین، قابل درک است که ممکن است در مورد شروع این درمان برای کودک اوتیسم خود تردید داشته باشید.

به عنوان یک متخصص خواب و مربی، با صدها خانواده که ملاتونین را امتحان کرده‌اند صحبت کردم. در حدود نیمی ‌از موارد، حداقل برای خواباندن کودکان به خوبی جواب داد، امّا اغلب اوقات، خواب کلی در شب را بدتر می‌کند. اکثر خانواده‌هایی که من با آن‌ها صحبت می‌کنم متوجه می‌شوند که این به فرزندشان کمک می‌کند تا به راحتی بخوابد، امّا پس از آن فرزندشان ساعت 2 صبح بیدار می‌شود و راه می‌رود و برای چندین ساعت نمی‌تواند دوباره بخوابد.

چه چیزی می‌توانم به کودک اوتیسم خود بدهم تا بهتر بخوابد؟

اگر کودک شما در تلاش است که هر شب بخوابد، چند گزینه مختلف در مورد مکمل‌ها وجود دارد. نسبت به امتحان ملاتونین محتاط هستید، یا اگر در گذشته نتایج خوبی با آن ندیده‌اید، همه اینها می‌توانند گزینه‌هایی عالی باشند.

اگر این نگرانی وجود دارد که فرزندتان ملاتونین کافی تولید نمی‌کند، اوّلین چیزهایی که باید مکمل آن باشد، آمینو‌اسیدها و ویتامین‌هایی است که بدن برای تولید واقعی آن به طور طبیعی نیاز دارد؛ تریپتوفان و کلسیم برای بدن برای ایجاد ملاتونین و سروتونین برای خواب حیاتی هستند. تریپتوفان را می‌توان به راحتی از طریق غذاهایی مانند مرغ، برخی از ماهی‌ها، محصولات لبنی، جو دوسر و غیره دریافت کرد. 

برای دریافت کلسیم اضافی، می‌توانید به کودک خود سبزیجات سبز برگ تیره، محصولات سویا، لوبیا، حبوبات و غیره بدهید. برای بسیاری از کودکان با مشکلات حسی، استفاده از این غذاها ممکن است آسان نباشد. اگرچه من مصرف مکمل با تریپتوفان اضافی را توصیه نمی‌کنم، مکمل کلسیم را می‌توان به راحتی با آدامس‌ها و ویتامین‌های جویدنی انجام داد. کلسیم یک ماده معدنی است که بسیاری از ما دچار کمبود آن هستیم و اغلب به مکمل‌های اضافی نیاز داریم.

مکملی برای خواب

یکی دیگر از مکمل‌های باورنکردنی برای خواب، منیزیم است. منیزیم یک ماده معدنی حیاتی است و مطالعات نشان داده است که افراد‌ با بی‌خوابی و مشکلات مزمن خواب اغلب دچار کمبود این ماده معدنی ضروری هستند. منیزیم می‌تواند به ما کمک کند احساس آرامش بیشتری داشته باشیم و می‌تواند به بیماری‌های مختلف مانند یبوست که در بسیاری از کودکان با اختلال طیف اوتیسم رایج است کمک کند. 

انواع مختلفی از منیزیم وجود دارد و توصیه می‌کنیم اگر به‌صورت خوراکی از طریق پودر، کپسول، مایع یا صمغ داده ‌شود، همچنین بهتر است با سیترات منیزیم شروع کنید. اگر کودک شما به بافت‌ها و طعم‌ها بسیار حساس است، استفاده از کرم موضعی منیزیم یا حمام نمک اپسوم یک جایگزین عالی است.

بهترین گزینه برای فرزندم چیست؟

در نهایت، به عنوان والدین، مراقب و نماینده فرزندتان، باید تصمیم بگیرید که چه چیزی برای شما و فرزندتان مناسب است. اگر در نهایت سلامت و آگاهی هستید و نیاز به یافتن راه‌حلی سریع برای استراحت بهتر فرزندتان دارید، هیچ مشکلی وجود ندارد. مجدداً، در کوتاه‌مدّت، ملاتونین می‌تواند مفید باشد زیرا شما عمیق‌تر به مشکلات خواب فرزندتان و علّت آن می‌پردازید.

با این حال، نباید احساس کنید که ملاتونین یا داروهای خواب تنها راه‌حل شما هستند. اغلب، کودکان می‌توانند با تغییرات تغذیه‌ای مناسب همان‌طور که در بالا ذکر شد و همچنین تغییرات رفتاری و عادات مربوط به فرآیند خواب، به‌طور قابل‌توجهی بهتر بخوابند.

خواب خوب شبانه برای یک کودک در طیف اوتیسم ضروری است. اطمینان از اینکه آن‌ها استراحت مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند به آن‌ها این امکان را می‌دهد که منظم‌تر باشند و تمرکز بیشتری داشته باشند و در هر درمانی که شرکت می‌کنند موفق باشند. اگر احساس می‌کنید ملاتونین چیزی است که فرزندتان برای انجام این کار به آن نیاز دارد، حتماً با پزشک اطفال مشورت کنید تا مقدار مناسبی را باتوجه به سن او دریافت کنید.

پیشنهادهایی ساده برای بهبود وضعیت مشکلات خواب در کودکان اوتیسم:

مشکلات خواب مانند مشکل در به خواب رفتن، بیدار شدن های مدام از خواب، صبح زود بیدار شدن و … در افراد اتیسم شایع است. به دلیل تاثیرات زیادی که خواب بر رفتار و عادت های زندگی کودک و اطرافیانش دارد حل کردن این مسیله و تنظیم عادت های خواب مناسب برای کودک اهمیت زیادی دارد. خواب نامناسب کودک علاوه بر این که بر رشد و چرخه ی خواب کودک اثر دارد، بر رفتارها و خلق و خوی او و در نتیجه برنامه های روزانه ی والدین و خواهرها و برادرها نیز اثر دارد، به همین دلیل  خانواده ها تلاش های زیادی برای حل مشکلات خواب کودکان خود می کنند.

برای رسیدن به موفقیت در تنظیم خواب کودک اوتیسم خود، این موارد را در ذهن داشته باشید:

• برنامه ها و ایده هایی را انتخاب کنید که با سبک زندگی خانواده شما مطابقت داشته باشد.
• اجرای یک برنامه ی منظم و یا تغییر عادات را زمانی شروع کنید که وقت و انرژی دارید و میتوانید آن را اجرا کنید.
• از یک تغییر کوچک شروع کنید و بعد تغییرات دیگر را به آن اضافه کنید.
• صبور باشید. برای دیدن یک تغییر کوچک ممکن است به مدت 2 هفته زمان نیاز داشته باشید.
• ایجاد یک فضای خواب ارام و راحت برای کودک شما مهم است،  این فضا نباید تغییر کند و کودک باید هر شب در همان جا بخوابد.
• اتاق خواب باید راحت (نه خیلی گرم و نه خیلی سرد) ، ساکت و تاریک باشد.
• اگر کودک شما به نور حساس است و اتاقش پنجره دارد، از پرده های ضخیم تر استفاده کنید.
• اتاق باید در شب ها ارام باشد، بهتر است صداهایی مثل کامپیوتر، تلویزیون، موسیقی و مکالمات در شب کاهش پیدا کنند.
• همچنین صداهای آرام محیط را نیز در نظر بگیرید. کودکان با اختلال طیف اتیسم ممکن است از صداهایی که در شب ایجاد می شود بیشتر آگاه باشند، مواردی مانند جاری شدن آب یا سایر صداهای خانه می تواند خواب آن ها را تحت تأثیر قرار دهد.
• کودکان اوتیسم به خاطر مشکلات پردازش حسی ممکن است نسبت به مواردی مانند بافت ملافه و لباس خواب حساس باشند.، آیا او لباس تنگ را ترجیح می دهد؟ لباس خواب؟ پتوهای سبک یا سنگین؟

ایجاد عادت های منظم برای خواب کودک اوتیسم

عادت های خواب کودکان اوتیسم را کوچک ، قابل دسترسی و قابل اندازه گیری تعیین کنید. شما قرار است روالی ایجاد کنید که کودک شما را قبل از خوابیدن آرام کند و شامل فعالیت هایی باشد که او را به سمت خوابیدن سوق میدهد.

بهتر است از انجام فعالیت هایی مانند دویدن ، پریدن، بازی های هیجان انگیز، بازی های کامپیوتری و … جلوگیری کنید.

15 تا 30 دقیقه قبل از زمان خواب، این روال را شروع کنید. کودکان کوچکتر روال خواب کوتاهتری خواهند داشت (به عنوان مثال در یک سالگی 15 دقیقه) و این روال با رشد کودک افزایش می یابد. با این حال ، روال قبل از خواب کودک  نباید  بیشتر از 60 دقیقه باشد.

نکات ساده برای یک روتین بهتر خواب:

کودکان خردسال یا کودکان اوتیستیک ممکن است با استفاده از یک برنامه بصری یا “لیست کارها” بهتر بتوانند برنامه ها را اجرا کنند، این برنامه میتواند شامل نوشته، تصاویر یا هر دوی ان ها باشد، داشتن بردی که کودک بتواند این برنامه را روی آن ببیند به او کمک میکند که متوجه شود این یک برنامه و روال تکراری است و هر شب اتفاقات مشابهی در حال رخ دادن است.

کودکانی که به استفاده از تصاویر واکنش خوبی نشان نمی دهند ممکن است با استفاده از وسایل مختلف بتوانند مراحل را برای خود برنامه ریزی کنند مثلا دادن عروسک به معنای رفتن به تخت خواب است و …

آن دسته از رویدادهایی که برای کودک شما آرامبخش هستند باید بخشی از عادت های معمول قبل از خواب باشند.

حوادث هیجان انگیز و تحریک کننده باید به ساعت های دورتر از زمان خواب منتقل شوند. به عنوان مثال ، اگر حمام برای کودک شما هیجان انگیز است نباید این کار را در نزدیکی زمان خواب کودک انجام دهید.

ساعت خواب را انتخاب کنید و تا انجا که ممکن است سعی کنید در هر شرایطی ان را حفظ کنید. ساعت خواب را طوری انتخاب کنید که هم برای خودتان و هم برای کودک مناسب باشد.

روتین های یک ساعته زمان مناسبی برای به خواب رفتن هستند ، اگر کودک خیلی زود به رختخواب برود ممکن است مشکل خوابیدن داشته باشد.

کودکان همانطور که بزرگتر میشوند، زمان خوابشان عقب تر میرود ، اما این زمان هم باید روی یک ساعت مشخص تنظیم شود. حتی اگر کودک شما در بعضی مواقع دیر به خواب می رود ، زمان بیدار شدن را یکسان نگه دارید و یا حداکثر یک ساعت به ان اضافه کنید.

اگرچه به نظر میرسد این که کودک بیشتر بخوابد بهتر است اما باید سعی کنید یک برنامه ی منظم را اجرا کنید.

فرزند شما اگر کوچک است و نیاز به خواب نیم روزی دارد، باید در یک ساعت مشخص، در اتاق و یا محلی که همیشه میخوابد به خواب برود و قبل از ساعت 4 بعداز ظهر از خواب بیدار شود.اگر بزرگتر است امکان خواب روزانه را از بین ببرید و از خواب نمیروزی جلوگیری کنید، مگر اینکه کودک بیمار باشد. خوابیدن در طول روز خوابیدن در شب را برای کودکان دشوارتر می کند.

به وعده های غذایی کودک دقت کنید، در پایان روز  نباید به کودک وعده های غذایی سنگین یا میان وعده های بزرگ بدهید. با این حال ، یک میان وعده سبک با کربوهیدرات ها (به عنوان مثال پنیر و کراکر یا میوه) ممکن است کمک کند کودک شما راحت تر به خواب رود.

قرار گرفتن در معرض نور خورشید در صبح و تاریکی شب نیز به حفظ یک برنامه منظم کمک می کند. وقتی کودک شما صبح از خواب بیدار شد ، پرده ها را باز کنید و  و اجازه دهید نور طبیعی خورشید وارد خانه شود. اگر کودک شما =در حال اماده شدن برای خوابیدن است مطمین شوید جایی که میخوابد دارای نور کم و آرامش است.

اگر هیچ کدام از این کارها جواب نداد، به متخصص مغز و اعصاب و روانپزشک مراجعه کنید.

به یاد داشته باشید یکی از خطوط اصلی درمان مشکلات خواب کودکان اوتیسم، دارو درمانی و استفاده از ملاتونین است. ملاتونین یکی از هورمون هایی است که از غده ی صنوبری مغز انسان ترشح میشود و از اصلی ترین هورمون ها برای خواب است. سطح ملاتونین در اوایل شب کم کم افزایش می یابد و در نمیه های شب به بالاترین سطح رسیده و با نزدیم شدن به صبح کم کم کاهش می یابد..

همچنین سطح ملاتونین به اندازه ی نور هم وابسته است، به همین دلیل است که بهتر است در زمان خواب چراغ ها خاموش و محیط تاریک باشد ی=تا ملاتونین ترشح شده و کیفیت خواب بالا رود. اندازه ی ملاتونین ترشح شده در کودکان اتیستیک در مقایسه با دیگر افراد تفاوت هایی دارد، به خاطر تغییرات فصلی، داروهای مصرفی دیگر و تداخل های دارویی، عادات خاص زندگی، بلوغ و … این تفاوت ها ممکن است تشدید هم بشوند.

گرچه ملاتونین یک از اصلی ترین درمان ها برای مشکلات خواب است اما ممکن است برای همه جواب ندهد. بهتر است درباره ی مصرف ملاتونین و مقدار مصرفی با پزشک خود صحبت کنید.